Page 114 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

การเรงปฏิกิริยาแบบเอกพันธุ 105

k 1 -
คาคงที่สมดุลของการแตกตัวของสาร ES คือ K = (5.63)
S
k 1

ถา k << k จะไดคาคงที่ไมเคิลลิส (K ) มีคาเทากับคาคงที่สมดุลของการแตกตัวของสาร ES
2
-1
M
(K )โดยเทียบสมการ (5.61) และ (5.63)
S

ใหความเขมขนทั้งหมดของสาร E = [E] = [E] + [ES] (5.64)
0
ความเขมขนทั้งหมดของสาร S = [S] = [S] + [ES] ~ [S]
tot
เนื่องจากความเขมขนของสารมัธยันตรมีคานอยมากเมื่อเทียบกับสารตั้งตน หรือ [ES] << [S]

แทนคา [E] จากสมการ (5.63) ในสมการ (5.61) จะได

([E] − [ES]) [S]
0
[ES] =
K M

[E] [S]
จัดรูปใหม จะได [ES] = 0 (5.65)
K M + [S]

แทนคา [ES] จากสมการ (5.65) ในสมการ (5.57) จะได
d [P] k [E] [S]
R = = 2 0 (5.66)
dt K M + [S]

จะเห็นวาอัตราการเกิดปฏิกิริยาที่มีเอนไซมเปนตัวเรง (rate of enzymolysis) ตามสมการ (5.66) แปร

ตามความเขมขนเริ่มตนของเอนไซม ([E] ) และรูปซับซอนของความเขมขนของสารตั้งตน ([S])
0

ในการพิจารณาอัตราการเกิดปฏิกิริยาที่มีเอนไซมเปนตัวเรงตามสมการ (5.66) มี 2 กรณี คือ

กรณีที่ 1 เมื่อความเขมขนของสารตั้งตนมีคามากกวาคาคงที่ไมเคิลลิส หรือ [S] >> K จะได
M
d [P]
R = ~ k [E] 0 (5.67)
2
dt

สมการ (5.67) แสดงวา ในสภาวะพิเศษเชนนี้จะเปนปฏิกิริยาอันดับหนึ่งเทียม (pseudo-first order

reaction) ในรูปของความเขมขนเอนไซม หรืออาจกลาวไดวาอัตราการเกิดปฏิกิริยาในสมการ
(5.67) มีคาสูงสุด (R ) เมื่อความเขมขนเริ่มตนของเอนไซมมีคาคงที่หนึ่งๆ ([E] ) นั่นคือ
0
max