Page 121 -
P. 121
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
6
_____________________________________________________________________
การเรงปฏิกิริยาแบบวิวิธพันธุ
Heterogeneous Catalysis
_____________________________________________________________________
การเรงปฏิกิริยาแบบวิวิธพันธุ คือ การทําใหปฏิกิริยาเกิดเร็วขึ้นดวยตัวเรงปฏิกิริยา
(catalyst) ที่มีวัฏภาค (phase) ตางจากสารตั้งตน โดยทั่วไปตัวเรงปฏิกิริยาแบบนี้จะเปนของแข็งใน
ปฏิกิริยาที่มีสถานะเปนแกสหรือของเหลว โดยมีกระบวนการสําคัญที่เรียกวา การดูดซับ
(adsorption) เกิดขึ้นบริเวณระหวางหนา (interface) ของสารตั้งตนและตัวเรงปฏิกิริยา หรืออาจ
กลาวไดวาบริเวณพื้นผิว (surface) ของตัวเรงปฏิกิริยา โดยเฉพาะอยางยิ่งตําแหนงที่วองไว (active
site) ของตัวเรงปฏิกิริยาเทานั้น ดังนั้นมักเรียกปฏิกิริยานี้วา ปฏิกิริยาบนพื้นผิว (reaction on surface)
การดูดซับจึงเปนขั้นตอนที่ทําใหปฏิกิริยาที่มีตัวเรงในสถานะของแข็งแตกตางจากปฏิกิริยาอื่นๆ
อยางไรก็ตามตัวเรงปฏิกิริยาแบบวิวิธพันธุจะมีคุณสมบัติทั่วๆ ไปเหมือนกับตัวเรงอื่นๆ ตามที่กลาว
ไปแลวในบทที่ 5
ปฏิกิริยาที่มีตัวเรงแบบวิวิธพันธุ ในกรณีที่มีตัวเรงเปนของแข็ง ประกอบดวย 5 ขั้นตอน คือ
1. การแพร (diffusion) ของสารตั้งตนไปยังพื้นผิวของตัวเรง
2. การดูดซับ (adsorption) ของสารบนพื้นผิวของตัวเรง
3. การเกิดปฏิกิริยาบนพื้นผิว (reaction on surface)
