Page 43 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

23

ความร้อนในร่างกายให้รู้สึกสบายและไม่เจ็บป่วย(http://www.bp.or.th/webboard/index.php?topic=

14596)

6. วัฒนธรรมเกี่ยวกับเสื้อผ้าและเครื่องแต่งกายของไทย (Thai Culture of Fabrics,

Clothing, and Dressing) เป็นวัฒนธรรมที่สะท้อนให้เห็นเอกลักษณ์ไทยอย่างเป็นรูปธรรม ทั้ง

ลักษณะของเส้นใย เช่นไหมไทย ฝ้ายไทย การถักทอผ้ามีเอกลักษณ์และหลากหลายด้วยภูมิปัญญาต่างวิถี

ของชนเผ่าที่แตกต่างลีลาในท้องถิ่นทั่วไทย มีการตัดเย็บและรูปแบบของเสื้อผ้ามีเรื่องราวเล่าขาน

(http://www.ds-phathai.com/html/phathai-samples.htm) ดังนี้

6.1 คุณลักษณะพิเศษของผ้าไทย ลักษณะต่าง ๆ ของเส้นใยและวิธีการทอผ้าไทย สามารถ

แสดงออกถึงความเป็นเอกลักษณ์ได้อย่างกลมกลืนตามวิถีไทย คือ

6.1.1 ผ้าไหมไทย ทอจากเส้นด้ายไหม ที่ทําจากเส้นใยธรรมชาติ คือ การเลี้ยง “หนอนไหม”

ด้วยใบหม่อนจนเติบโตเต็มตัวแล้ว ไหมจะสร้างรังไหมหุ้มตัวเอง เมื่อนําไปต้มและสาวเส้นใยไหม
ออกมาแล้วนําไปปั่นเป็นเส้นด้ายไหมละเอียดอ่อนนุ่ม เป็นมัน เหนียว ยืดหยุ่นตัวดี ดูดซับความชื้น ย้อมสี

ง่าย เมื่อนํามาทอผ้าและตัดเป็นเครื่องนุ่งห่ม ทําให้ผู้สวมใส่รู้สึกสบาย เนื่องจากมีความชื้นในตัวเอง การ

ย้อมสีผ้าไหมในปัจจุบันใช้สีที่ได้ จากวัสดุธรรมชาติ โดยสกัดมาจากส่วนต่าง ๆ ของพืชที่มีอยู่ในท้องถิ่น
เช่น เปลือกของลําต้น แก่น ราก ลูก ผล ดอก ใบ พืชที่ใช้ย้อม เช่น ครั่ง คราม ลูกหว้า ใบหูกวาง แถลง

หรือจากสัตว์บางชนิด ปัจจุบันมีการนําสีวิทยาศาสตร์หรือ สีเคมีมาใช้ในการย้อมมากขึ้น เนื่องจากราคา

ไม่แพง หาซื้อได้ง่าย ใช้สะดวก และควบคุมนํ้าหนักของสีได้ง่ายกว่า

6.1.2 ผ้าฝ้ าย (cotton) เป็นผ้าที่ทอจากเส้นใยธรรมชาติที่ได้จากพืช คือ ใยจากดอกฝ้าย
มาปั่นเป็นเส้นด้ายแล้วนํามาทอเป็นผ้าฝ้าย ที่สวมใส่สบาย เนื้อผ้าซับเหงื่อได้ดี ระบายอากาศได้ดี

แต่ยับง่าย นิยมใช้ตัดเป็นเสื้อชนิดต่าง ๆ โดยเฉพาะเสื้อผ้าของท้องถิ่นต่าง ๆ

6.1.3 ผ้าลินิน (linen) เป็นผ้าที่ทอจากเส้นใยธรรมชาติที่ได้จากพืช คือ ต้น flax สามารถ

นํามาทอเป็นผ้าที่มีเนื้อบางมาก ๆ จนถึงผ้าเนื้อหนามาก เป็นเส้นใยธรรมชาติที่ แข็งแรงที่สุด ใช้จนผ้าสึก

บางจึงขาด ผ้ามีความเงามัน ย้อมสีติดง่าย ผิวเรียบแข็ง ดูดซับนํ้าได้ดี คุณลักษณะด้อยของผ้าคือ ยับง่าย รีด
ให้เรียบได้ยาก

6.2 การทอผ้าไทย เป็นเอกลักษณ์ทางภูมิปัญญาของชาติที่ถูกถ่ายทอดให้ปรากฏเป็นลักษณะ

วิธีการและลวดลายต่าง ๆ ในการทอ การผูก การมัด การจก เช่น ผ้าทอลายไทยต่าง ๆ ผ้ามัดหมี่ และผ้า

ตีนจก เป็นต้น การทอผ้าไทยเพื่อใช้ในการสวมใส่แล้วยังทอเพื่อใช้ในงานพระราชพิธี งานที่เป็นพิธีการ