Page 64 -
P. 64
โครงการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี
สัทวิทยา : การวิเคราะหระบบเสียงในภาษา บทที่ 6 พฤติกรรมทางเสียงและกฎทางเสียง 57
6.2 การรวมเสียง
มีสองลักษณะของการรวมเสียง
6.2.1 การรวมหนวยเสียง ( Neutralization )
คือหนวยเสียงที่มีความตางแยกเปนคนละหนวยเสียง (phoneme) กลายมาเปนเสียง
เดียวกัน ( neutralized ) ในบางบริบท ดังนี้
6.2.1.1 การรวมหนวยเสียงพยัญชนะ ( Consonant neutralization )
หนวยเสียงพยัญชนะ 2 หนวยเสียง กลายมาเปนหนวยเสียงเดียวกันในบาง
บริบท เชน ในภาษาไทย หนวยเสียงหยุดอโฆษะธนิต /p*, t*, k*/ และอโฆษะ
สิถิล /p, t, k/ กลายเสียงรวมเปนเสียงอโฆษะสิถิล /p , t , k/ ในตําแหนงทายคํา
แตถามีการเติมปจจัยสียงธนิตก็จะปรากฎ ในตําแหนงตนพยางคของพยางค
ใหมที่เกิดจากการตอปจจัย ตัวอยางเชน
lo¼:k “โลก” §lo:ka: “โลกา”
ro¼:k “โรค” ro:k*a: “โรคา”
soº:k “โศก” so½:ka: “โศกา”
suºk “สุข” suºk*a½: “สุขา”
6.2.1.2 การรวมหนวยเสียงสระ (vowel neutralization)
หนวยเสียงสระ 2 หนวยเสียง กลายมาเปนเสียงเดียวกันในบางบริบท เชน
(จาก Schane, 1973)ภาษารัสเซียมีเสียงสระ 5 เสียง /i , e , a , o, u/ ในตําแหนง
แกนพยางคที่ไมเนน สระจะกลายเสียงเหลือ 3 เสียง เสียง / e / จะกลายเปน
[ i ] และ / o / จะกลายเปน [ a ] เหลือเสียงสระ [ i , a , u ] เพียง 3 เสียง
sn, e¸k “หิมะ” sn, iI¸a “หิมะ” ( พหูพจน )
l, e¸s “ปา” l, is¸a “ปา” ( พหูพจน )
Ila¸s “ตา” Ilaz¸a “ตา” ( พหูพจน )
Io¸rat “เมือง” Iarada¸ “เมือง” ( พหูพจน )
os¸traf “เกาะ” astrav¸a “เกาะ” ( พหูพจน )
lu¸k “หัวหอม” luk¸a “หัวหอม” ( พหูพจน )
6.2.2 การรวมเสียง ( Coalescence )
หนวยเสียง 2 หนวย รวมสัทลักษณเขาดวยกันเปนหนวยเสียงเดียวกัน