Page 63 -

โครงการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

56 สัทวิทยา : การวิเคราะหระบบเสียงในภาษา บทที่ 6 พฤติกรรมทางเสียงและกฎทางเสียง

honliÖna holliÖna ‘flies along the bank’ “บินอยูที่ริมฝงน้ํา”
(กิริยาบุรุษที่3 เอกพจน)

หรือภาษาสวาฮีลี ( Swahili ) มีเสียงนาสิกที่เปนหนวยคํา “พหูพจน” แปรฐานกรณ
ตามเสียงพยัญชนะตนของคํานามรากศัพท ที่หนวยคํานี้ทําหนาที่เปน prefix ดังนี้
ตัวอยางเชน (จาก Halle & Clements 1985)

คํานามรากศัพท คํานามพหูพจน

bale mBbale ‘piece’ “ชิ้น”
dago nBdaIo ‘nut-grass’ “หญาชนิดหนึ่ง”

gimbi 0BIimbi ‘beer’ “เบียร”
d¸<ia ÕBd<a ‘passage-way’ “ทาง”

6.1.1.4 เสียงสระกลมกลืนเสียงตามเสียงสระ

ภาษายาเวลมานี ( Yawelmani ) มีการกลมกลืนเสียงสระ ( vowel harmony ) โดยสระ
ในปจจัย ( suffix ) กลายเสียงหอปาก ( rounding ) ตามเสียงสระ ในรากศัพทเดิม คือ
/i/ [u] ถารากศัพทมีเสียง /u/ และ /a/ [o] ถารากศัพทมีเสียง /o/ ตัวอยาง

(Kenstowicz & Kisseberth, 1979 : 323 )
/xil/ xilit , xilal ‘tangle’ “ยุงเหยิง

/Iop/ Iopit , Iopol ‘care for an infant’ “ดูแลเด็กทารก”
/dub/ dubut , dubal ‘lead by the hand ’ “นําโดยใชมือ”

/max/ maxit , maxal ‘procure’ “ไดรับ”
6.1.2 การแผกแยกเสียง ( Dissimilation )
คือการเปลี่ยนแปร หรือกลายเสียงใหตางไปจากเสียงในบริบท มักจะเปนไปเพื่อความ
ตางที่มีผลสัมฤทธิ์ตอการฟงของผูฟง ทําใหไดยินเสียงตางนั้นชัดเจน สามารถสื่อความหมายไดชัดเจน

ไมกํากวม
ตัวอยาง ( ดัดแปลงจาก Fromkin & Rodman, 1993: 247 )
ปจจัย (suffix) –al ในภาษาอังกฤษจะกลายเสียงเปน –ar เมื่อรากศัพทลงทายดวยเสียง [l]

annual จากรากศัพทภาษาลาติน ‘annus’ “ปละครั้ง”
annular จากรากศัพทภาษาลาติน ‘anulus’ “เปนวงกลม”

venal จากรากศัพทภาษาลาติน ‘venum’ “ซื้อได”
velar จากรากศัพทภาษาลาติน ‘velum’ “เกี่ยวของกับเพดานออนในชองปาก”

spiritual จากรากศัพทภาษาลาติน ‘spiritus’ “เกี่ยวของกับฝายวิญญาณ”
similar จากรากศัพทภาษาลาติน ‘similis’ “เหมือน คลายคลึงกัน”