Page 64 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

4.1 ขวัญดี เป็นความเชื่อว่าเป็นลักษณะมงคล มีรายละเอียดแยกตามชื่อ ตำแหน่งขวัญและ
ความเชื่อ

ชุดขวัญดี 1

1 4 7
11

3 5
10
2

6
9

9
8

12 10 11 14 13

ตารางที่ 1 แสดงชื่อ ตำแหน่งขวัญดีและคติความเชื่อ

ตำแหน่งขวัญที่/ชื่อ ตำแหน่งขวัญ คติ:ความเชื่อ

1. บริเวณกลางหัว ระหว่างเขาสองข้าง (1) เสมือนข้าวปลา อาหาร ที่อุดม
(1) ขวัญก้อนเกลือ(กลุ่ม เป็นปุ่ม เห็นชัดเจน ซึ่งจะเป็น สมบูรณ์
ภาคกลาง,เหนือ,ใต้) จุดรวมประสาท สมัยก่อนเวลา (2) ค้ำคูณ เจ้าของอยู่เย็นเป็นสุข
(2) กาสับหน้าผาก (กลุ่ม เพชฌฆาตจะฆ่าวัวฆ่าควายจะใช้ ควายตัวนี้จะไม่ถูกฆ่า (คือไม่

อีสาน) ค้อนทุบจุดนี้ให้สลบ นิยมเรียกว่า ตายโหง) จะถูกเลี้ยงจนแก่ตาย
(3) ขวัญทูนข้าวเปลือก “ก้อนเกลือ” และเมื่อตายแล้วจะเอาซากไป
(กลุ่มภาคกลาง) ทิ้ง จนอีกาได้สับกินเนื้อตาม
(4) ขวัญ”ทูนปลูก” (สงบ, กระดูก(วิลัย, 2553)

2553) (3) ควายที่มีขวัญทูนข้าวเปลือก
จะใช้แรกนาขวัญ และ เวลา
เริ่มไถนาจะใช้ไถก่อน โดยมี
ทูนข้าวเปลือก ความเชื่อว่าข้าวกล้าจะอุดม

สมบูรณ์(อ๊อด, 2553)

ภูมิปัญญา 54 การคัดเลือกควายไทย ภูมิปัญญา