Page 66 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ตารางที่ 1 แสดงชื่อ ตำแหน่งขวัญดีและคติความเชื่อ (ต่อ)

ตำแหน่งขวัญที่/ชื่อ ตำแหน่งขวัญ คติ:ความเชื่อ

5. บริเวณสวาบ อาจอยู่ซ้ายหรือขวา เจ้าของจะมีความโชคดี ถ้าปลูกข้าว
(1) ยุ้งข้าวแตก (ทุกภาค) ก็ได้ บางที่ระบุว่าต้องอยู่ด้านซ้ายจึง ทำนา ก็จะได้ข้าวมาก จนยุ้งฉางที่
(2) เล้าข้าวแตก (กลุ่ม จะเรียกยุ้งข้าวแตก สร้างไว้ไม่พอเก็บ เรียกว่าได้ข้าว

อีสาน) มากเหลือเฟือ ถ้าพยามยามใส่เข้าไป
อีกก็จะทำให้ยุ้งข้าว หรือเล้าข้าว
ยุ้งข้าวแตก แตกได้

6. แม่ฮ่างเปิดซิ่น (บัว ขวัญที่ขาพับหลัง ใครเห็นใครชอบเป็นเสน่ห์ขายออก
โลม, 2553) ในแง่มุม ได้ง่าย
ที่ดี

7. บริเวณกลางหลัง ขวัญดี น่าจะหมายถึงการได้รับอุ้มชู
(1) ขวัญกั้งห่ม (ทุกภาค ช่วยเหลือ
ยกเว้นภาคใต้)

(2) ขวัญประจำใจ
(สงบ, 2553)
(3) ตั้งต่าง(ที่นั่งบนหลัง กระทาบหน้า/คูบหน้า
ช้าง) (จันทร์, 2553)
8. ถ้าเป็นคู่ อย่างน้อย 2 คู่ จะเป็น

(1) กระทาบหน้า ควายที่ฝึกหัดง่าย(สวาท,2553) ซึ่ง
(2) ตะพาบหน้าหรือคูบ เหมาะสำหรับนำมาฝึกหัดใช้งาน
หน้า (สมจิตร, 2553) และฝึกการแสดงได้

9. ขวัญค้ำหน้า คูณหลัง คือมีขวัญเลขหนึ่ง พร้อมกับมีขวัญคู่ เป็นขวัญดี ค้ำคูณกับเจ้าของ
(คำ, 2553) บริเวณร่องสะโพกใต้หางลงมาอีก 1 เจ้าของได้รับความร่มเย็น มั่งมี
คู่ ศรีสุข (หายาก)
10. ขวัญค้ำหน้า คูณหลัง ขวัญ 4 คู่ คือคู่แรกจะอยู่ที่ไหล่ 2 ความหมายเช่นเดียวกัน คือ ทำให้

(ปรีชา, 2553) ข้าง เรียกกระทาบหน้า และคู่ที่ 2 เจ้าของมีโชคลาภ(ค้ำคูณกับเจ้าของ)
จะอยู่ช่วงเอวสูงกว่าบริเวณสวาบ
เรียกกระทาบหลัง

ภูมิปัญญา 56 การคัดเลือกควายไทย ภูมิปัญญา