Page 67 -
P. 67
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ตารางที่ 1 แสดงชื่อ ตำแหน่งขวัญดีและคติความเชื่อ (ต่อ)
ตำแหน่งขวัญที่/ชื่อ ตำแหน่งขวัญ คติ:ความเชื่อ
11. หาบเงิน-หาบทอง ขวัญคู่ต่อกันเหมือนไม้คาน เป็นศิริมงคล ใครมีควายขวัญ
(ปรีชา, 2553) บริเวณด้านบนของสวาบ ลักษณะนี้ จะมีความเจริญรุ่งเรืองใน
การประกอบอาชีพ ทำนาได้ข้าวมาก
ค้าขายดี มีโชคลาภ ร่ำรวย ถึงขนาด
มีเงินทอง จนได้หาบได้หาม
หาบเงิน-หาบทอง 1 ขวัญ และไหล่หน้า 1ขวัญ
ถ้ามีด้านเดียว เรียกหาบเงิน
หาบทอง ถ้ามีทั้งสองด้าน
เรียก หาบเงินหาบทองคู่
12. ขวัญรับแอก เป็นควายที่ไถนาดี ค้ำคูณเจ้าของ
(กลุ่มอีสาน) ทำนาได้ข้าวมาก (วัง,ล้วน, 2553)
ส่วนคำภู(2553) และ จรัญ(2527)
เรียกขวัญที่อยู่ด้านบนของคอว่า
“อกแตก” ซึ่งเป็นตำแหน่งที่ใกล้
รับแอก เคียงกับขวัญรับแอก
ตรงคอที่รับแอกเวลาเข้าไถ
13. ขวัญฮัดไถ้(ไถ้ คือ ถุง อยู่ตรงช่วงเอว 2 ด้าน เจ้าของจะมีเงินทอง ทำมาค้าขาย
เก็บเงินสมัยโบราณ ร่ำรวย
เย็บด้วยผ้า)
14. บริเวณสะโพก ด้านใดด้านหนึ่ง เป็นขวัญดี
(1) แว่นพญา ส่วนใหญ่จะเยื้องมาทางสวาบ
(2) ขมวดสาหร่าย
(พิจิตร)
หมายเหตุ ขวัญตำแหน่งที่ 10 และ 11 มีความใกล้เคียงกันมาก แต่ลักษณะขวัญหาบเงินหาบทอง
การขมวดของขนจะต้องเชื่อมต่อกันจากจุดด้านไหล่หน้า ไปหาจุดด้านบนของสวาบ เป็นลักษณะของ
ไม้คาน สำหรับหาบสิ่งของในสมัยก่อน (คำ, 2553)
การคัดเลือกควายไทย ภูมิปัญญา 57 การคัดเลือกควายไทย
