Page 46 -
P. 46
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
1.3.3 ลักษณะส่วนหน้า
1) ไหล่ ไหล่ต้องเต็มหนา และสูงเล็กน้อย อีสานเรียกไหล่แตก (เต็มไปด้วยมัด
กล้ามเนื้อ)
2) หน้าอก ต้องเต็มใหญ่ เรียกอกลูกมะพร้าว มองดูผึ่งผาย เหมือนอกเป็ด ปราชญ์
ภาคอีสานเรียกว่าอกลอย และ ช่วงลำตัวกับขาหน้า(ช่วงอก) และช่วงลำตัวกับขาหลัง(บั้นเอว) ต้องไม่
คอดกิ่ว (ไม่รัด) (สอดคล้องกันทุกภาค)
3) ขาหน้า แข้งขาใหญ่ตรง ขาไม่เก หรือ
ขาถ่าง กระดูกขาต้องใหญ่ จึงจะโตดีมองจากด้านข้าง
และด้านหลัง ต้องตรง
ข้อขาใหญ่ ถือว่าดี จะเจริญเติบโตไปข้าง
หน้าได้อีกมาก
ข้อเข่า ไม่โปนมาก มีลักษณะกลมกลึง ถ้า
ลักษณะที่ดีของ โปนมากจะเป็นลักษณะควายเตี้ย
ข้อขา, เล็บ
4) เล็บหรือกีบ ต้องใหญ่กลมโต แข็งแรง
กางออกได้สัดส่วน ปลายเล็บแนบชิดไม่เกยกัน
ลักษณะเล็บกลมมน ถ้าขนาดใหญ่เรียกเล็บกะลา
มะพร้าวถ้าเล็กลงมาเรียกกีบม้า(สมบัติ, 2553) เล็บ
ทั้งสองข้างมีขอบเสมอกัน ระยะไม่ห่างมาก เวลายืน
เล็บตั้ง (ขึ้นโคน) ควายตีนเป็ด คือข้อกีบพับ จะรับน้ำ
หนักได้น้อย และมักเจ็บกีบ
5) ตุ่มเท้าหรือนิ้วติ่ง อีสานเรียกเล็บน้อย
ลักษณะที่ไม่ดี ตรงงามไม่คดงอ ชี้เอนเข้าหาเล็บใหญ่เล็กน้อย เล็บ
ของข้อขา, เล็บ น้อยยาวไม่ถึงพื้น
ภูมิปัญญา 36 การคัดเลือกควายไทย ภูมิปัญญา