Page 82 -
P. 82
์
ิ
ิ
ิ
ื
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
80
1.2.2 การดูดซึมผ่านหลอดเลือดด า (Portal route)
ไตรกลีเซอไรด์มีกรดไขมันขนาดสั้นปานกลาง (Medium-chain triglycerides) ประกอบด้วย
จ านวนคาร์บอนประมาณ 8-10 อะตอม ซึ่งปกติมีไม่มากนักในอาหารธรรมดา จะละลายในน้ าดีกว่ากรด
ไขมันที่มีความยาวของโมเลกุลมาก ดังนั้นกรดไขมันกลุ่มนี้เมื่อเกิดเป็นอีมัลชันในล าไส้ถูกดูดซึมเข้าสู่เซล
ของล าไส้ แล้วถูกย่อยสลายโดยเอนไซม์ไลเปสในไมโครโซม (Microsomal lipase) ได้เป็นกรดไขมัน
อิสระและกลีเซอรอล ผลที่ได้จากการย่อยครั้งนี้จะไม่เกิดกระบวนการสังเคราะห์สารลิปิดขึ้นใหม่ แต่จะ
ถูกส่งผ่านเข้าสู่กระแสโลหิตไปยังตับ
2. กระบวนการแมตาบอลิซึมของลิปิดในเซลและเนื อเยื่อต่าง ๆ
2.1 คะตาบอลิสมของกรดไขมัน (Fatty acid catabolism) ขบวนการคะตาบอลิสมของ
กรดไขมันเกิดขึ้นในไมโตคอนเดรีย แบ่งเป็น 3 ขั้นตอน คือ การกระตุ้นกรดไขมัน การน ากรดไขมันผ่าน
เข้าไปในไมโตคอนเดรียและการเผาผลาญกรดไขมันในไมโตคอนเดรีย
การกระตุ้นกรดไขมัน
เนื่องจากเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการเกิดคะตาบอลิสมของกรดไขมันมีอยู่ในไมโตคอนเดรีย
ดังนั้นกรด-ไขมันจึงต้องเคลื่อนที่จากไซโตพลาสึมเข้าไปในไมโตคอนเดรียก่อนโดยกรดไขมันจะถูกกระตน
ุ้
ให้รวมตัวกับโคเอนไซม์เอ (Coenzyme A) กลายเป็น Fatty acyl CoA โดยเอนไซม์ Fatty acid
thiokinase เป็นตัวเร่งและใช้พลังงานจาก ATP
การน ากรดไขมันผ่านเข้าไปในไมโตคอนเดรีย
Fatty acyl CoA ที่ได้ไม่สามารถผ่านเยื่อไมโตคอนเดรีย ต้องท าปฏิกิริยากับคาร์นิทีน
(Carnitine) ให้กลายเป็น Fatty acyl carnitine จึงจะสามารถซึมผ่านเยื่อไมโตคอนเดรียได้ แล้ว Fatty
acyl carnitine จะท าปฏิกิริยากับโคเอนไซม์เอได้ Fatty acyl CoA กลับคืนมาในไมโตคอนเดรีย ส่วน
คาร์นิทีนก็จะซึมผ่านเยื่อไมโตคอนเดรียออกมาสู่ไซโตพลาสึม พร้อมที่จะท าปฏิกิริยากับ Fatty acyl
CoA ในไซโตพลาสึมอีก (รูปที่ 2-8)
บทที่ 2 สารอาหารและเมตาบอลิซึมในร่างกายสัตว์