Page 10 -

ิ
ิ
์
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
ื

1.5 ต้องเป็นคนกล้าและมีมานะ เพราะกิจการเลี้ยงสัตว์กว่าจะพบความส าเร็จต้องพบปัญหา
อุปสรรคหลายอย่าง เนื่องจากมีปัจจัยต่าง ๆ เป็นตัวแปรมาก โดยเฉพาะปัญหาด้านการตลาดราคาผลิตผลจาก

สัตว์และราคาวัตถุดิบอาหารสัตว์ ซึ่งเมืองไทยยังไม่มีระบบประกันราคาที่แน่นอน ราคาขึ้นลงอยู่เสมอ ฉะนั้น
ถ้าไม่กล้าสู้และไม่มีความพยายามแล้ว เมื่อพบปัญหาอุปสรรคก็จะเกิดความท้อถอยและเลิกเลี้ยงได้

์
2. การเลือกสถานที่เลี้ยงสัตว ในการเลี้ยงสัตว์ ถ้าเป็นการเลี้ยงแบบหลังบ้านหรืองานอดิเรก สถานที่
เลี้ยงสัตว์ไม่ค่อยมีปัญหา เพียงแต่เลือกที่ใดที่หนึ่งในบริเวณบ้านหรือที่ดินของตนให้เหมาะสม เนื่องจากปริมาณ
สัตว์ที่เลี้ยงไม่ค่อยมาก แต่ในการเลี้ยงเป็นอาชีพหลัก ท าเล สถานที่ในการเลี้ยงนับว่าเป็นสิ่งส าคัญที่มี
ผลกระทบต่อความส าเร็จหรือล้มเหลวในการท าฟาร์ม ดังนั้น ผู้เลี้ยงจะต้องพจารณาอย่างระมัดระวังและ
ิ
รอบคอบ ดังเช่น

2.1 สถานที่ควรอยู่ห่างไกลจากชุมชนและผู้เลี้ยงรายอื่น ๆ พอสมควร เนื่องจากการเลี้ยงสัตว์
ื่
เป็นจ านวนมาก ปัญหากลิ่นมูลสัตว์และเสียงร้อง อาจรบกวนผู้อนเป็นปัญหาถึงขั้นต้องย้ายฟาร์มได้
และการตั้งสถานที่ท าฟาร์มในแหล่งเลี้ยงสัตว์ที่หนาแน่น ปัญหาโรคระบาดอาจเกิดและเข้ามาสู่ฟาร์มได้ง่าย
2.2 ต้องอยู่ในท าเลที่เหมาะสม ในการติดต่อกับตลาด ชุมชนและสะดวกในการขนส่ง

การอยู่ใกล้ตลาดรับซื้อ และแหล่งผลิตอาหารสัตว์ ท าให้ประหยัดต้นทุนค่าขนส่ง ทั้งในด้านส่งตัวสัตว์
ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ไปขายและซื้ออาหารเข้ามาเลี้ยงสัตว์ นอกจากนี้ในการตั้งฟาร์ม ถ้าเจ้าของจ าเป็นต้องตั้ง
บ้านเรือนอยู่ในบริเวณฟาร์มด้วย จ าเป็นต้องค านึงถึงความสะดวกเหมาะสม ส าหรับตนเองและครอบครัว

ในการติดต่อกับชุมชน เช่น ไม่ห่างไกลโรงพยาบาล โรงเรียนจนเกินไป
2.3 ศัตรู ควรจะเลือกพนที่ที่มีศัตรูของสัตว์ให้น้อยที่สุดหรือไม่มีเลย ศัตรูของสัตว์เลี้ยง
ื้
ื
นอกจากพวกสัตว์ด้วยกัน เช่น เสือ งู เหยี่ยว พังพอน ฯลฯ แล้ว ศัตรูที่ส าคัญที่สุดก็คอ คน ถ้าสถานที่ตั้งฟาร์ม
อยู่ในแหล่งที่มีขโมยมาก คนมีนิสัยไม่ดีคอยแกล้ง จ้องลักขโมยตลอดเวลา กิจการก็ไปไม่รอด
2.4 ดิน แม้ว่าในหลักการโดยทั่วไปจะพจารณาว่า ดินที่มีความอดมสมบูรณ์ต่ าปลูกพชให้
ิ
ุ
ื
ิ
ผลผลิตไม่สูง จึงสมควรพจารณาน ามาเลี้ยงสัตว์ แต่ในทางปฏิบัติส าหรับผู้จะเลี้ยง โดยเฉพาะสัตว์ประเภทกิน
ื
หญ้า หรือจ าเป็นต้องปลูกพชอาหารสัตว์ใช้เอง จึงต้องเลือกสถานที่ที่ดินดี มีความอดมสมบูรณ์สูงมีการระบาย
ุ
น้ าดี น้ าไม่ท่วม เป็นสิ่งจ าเป็นในการผลิตพืชอาหารสัตว์ให้ได้ผลผลิตมาก ๆ
2.5 น้ า ควรมีน้ าที่มีคุณภาพดีและมีพอเพียง น้ าสะอาดเป็นสิ่งจ าเป็นส าหรับสัตว์ในการเติบโต
ให้ผลผลิต ฟาร์มบางแห่งต้องเสียค่าใช้จ่ายสูงในการกรองน้ าหรือท าน้ าให้สะอาดพอให้สัตว์ดื่มกินได้ เนื่องจาก
คุณสมบัติของน้ าไม่เหมาะสมและบางแห่งก็จ าเป็นต้องหยุดกิจการหรือลดขนาดของฟาร์มลง เนื่องจากปัญหา
ขาดแคลนน้ าโดยเฉพาะในหน้าแล้ง

ั
2.6 ควรมีพนที่กว้างขวาง เพอไม่ให้สัตว์อยู่อย่างแออดและสามารถขยายกิจการในอนาคตได้
ื้
ื่
เมื่อกิจการเจริญขึ้น การขยายกิจการฟาร์มโดยอยู่ในพื้นที่เดียวกัน นับว่าประหยัดและสะดวกในการควบคุมดูแล
มากกว่าการแยกฟาร์มตั้งเป็น 2 หรือ 3 แห่ง

3. การลงทุน
3.1 ในการเลี้ยงสัตว์นั้น ทุนที่ลงไปแบ่งได้เป็น 2 อย่าง คือ ทุนหมุนเวียน ได้แก่ ค่าอาหาร
ค่าเวชภัณฑ์สัตว์ ค่าตัวสัตว์และค่าแรงงาน เป็นต้น เงินทุนพวกนี้ค่าอาหารสัตว์นับว่าสูงที่สุดโดยเฉพาะในการ
ผลิตพวกสัตว์กระเพาะเดี่ยว ซึ่งกินอาหารข้นเป็นหลัก ค่าใช้จ่ายด้านอาหารจะสูงประมาณ 60 – 80 เปอร์เซ็นต์

ของต้นทุนการผลิตทั้งหมด ดังนั้น ทุนหมุนเวียน ควรจะกันไว้อย่างน้อยที่สุดก็ไม่ต่ ากว่า 50 เปอร์เซ็นต์

คู่มือการผลิตกระบือพันธุ์ส าหรับผู้ประกอบการ | 3