Page 83 -
P. 83
์
ิ
ิ
ื
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
61
3.5 โรงงานอุตสาหกรรมต่อเนื่อง เป็นกลุ่มอุตสาหกรรมแปรรูปผลิตภัณฑ์ขั้นปลายเช่นเดยวกัน โดย
ี
ผลิตภัณฑ์จากการแปรรูปน้ำมันปาล์มดิบและน้ำมันปาล์มบริสุทธิ์จะถูกนำไปแปรรูปอย่าง
หลากหลาย เพื่อนำไปใช้ในอุตสาหกรรมต่อเนื่องอื่น ๆ ตัวอย่างเช่น อุตสาหกรรมอาหาร สามารถ
นำไปใช้ในการผลิตนมข้นหวาน บะหมี่ ไอศกรีม ครีมเทียม อุตสาหกรรมอาหารสตว์จากใบปาลม
์
ั
หรือกากเนื้อเมล็ดปาล์ม อุตสาหกรรมเครื่องสำอางและอุตสาหกรรมสบู่โดยใช้กรดที่ได้จาก
การสกัดปาล์ม เช่น กรดสเรียริค กรดไมริสติก กรดปาล์มมิติก และกรดสเตียริก รวมถึง
ิ
อุตสาหกรรมอื่น ๆ เช่น อุตสาหกรรมผลิตไฟฟ้า อุตสาหกรรมขุดเจาะ อุตสาหกรรมพลาสตก
อุตสาหกรรมยางรถยนต์ อุตสาหกรรมยา อุตสาหกรรมสี อุตสาหกรรมเทียนไข อุตสาหกรรมสิ่ง
ทอ และอุตสาหกรรมยาง เป็นต้น (กรมการค้าภายใน, 2564b; ธนาคารกรุงศรีอยุธยา, 2563;
สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) (สวก.), 2561; สำนักงานเศรษฐกิจ
การเกษตร, 2563a)
ั้
ซึ่งจะเห็นได้ว่า อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันของไทยมีจุดแข็งจากการมีห่วงโซ่การผลิตที่ครบวงจร ทง
เกษตรกรผู้ปลูกปาล์มน้ำมันประมาณ 3.36 แสนครัวเรือนทั่วประเทศ (สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2564a)
์
ิ
ซึ่งส่วนมากเป็นรายย่อย โรงงานสกัดน้ำมันปาลมดิบ (อุตสาหกรรมขั้นกลาง) จำนวน 133 แห่ง กำลงการผลต
ั
ู่
ประมาณ 2.80 ล้านตันต่อปี โดยผู้ผลิตรายใหญ่มักขยายการลงทุนสวนปาล์มและเพาะพันธุ์ปาล์มควบคไปดวย
้
อีกทั้งโรงงานสกัดน้ำมันปาล์มดิบยังมักนำผลผลิตที่เหลือจากการสกัดน้ำมันปาล์มมาใช้ประโยชน์อื่น ๆ เชน
่
้
กากปาล์มใช้ผลิตอาหารสตว์ หรือการใช้ทะลายปาล์มเปล่า เสนใย และกะลาปาล์มเป็นเชื้อเพลิง โรงกลั่นน้ำมัน
ั
ปาล์มบริสุทธิ์ (อุตสาหกรรมขั้นปลาย) จำนวน 21 ราย มีกำลังการผลิตรวม 2.50 ล้านตันต่อปี ซึ่ง
ผู้ประกอบการรายใหญ่มักลงทุนในธุรกิจอื่นที่เกี่ยวข้องในห่วงโซ่อุปทานด้วย เช่น โรงงานสกัดน้ำมันปาลมดิบ
์
ู
ิ
ุ
์
และธุรกิจผลิตน้ำมันพืช แต่ปัจจุบันโรงกลั่นน้ำมันปาลมบริสทธิ์ในไทยไม่สามารถดดซับอุปทานน้ำมันปาลมดบ
์
์
ได้ทั้งหมด โรงสกัดน้ำมันปาลมดบจึงตองพึ่งพาอุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่องอื่น ๆ เพื่อระบายอุปทานน้ำมันปาลม
์
้
ิ
ั
ดิบส่วนเกิน อาทิ โรงงานผลิตน้ำมันไบโอดีเซล (B100) โรงงานไฟฟ้าและไอน้ำ โรงงานไบโอแก๊ส และคลง
จัดเก็บน้ำมัน เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมาการพัฒนาอุตสาหกรรมที่เกี่ยวเนื่องกับปาล์มน้ำมัน และการส่งเสริมการผลิตและ
การตลาดของทางการยังขาดความเชื่อมโยง เช่น อุตสาหกรรมอาหารและอุตสาหกรรมโอลิโอเคมิคอล
(Oleochemicals เป็นอุตสาหกรรมผลิตเคมีภัณฑ์จากไขมันปาล์มเพื่อใช้ในการผลิตสินค้าอุปโภคบริโภค) อยู่
ภายใต้กำกับของกระทรวงอุตสาหกรรม ขณะที่อุตสาหกรรมไบโอดีเซลดแลโดยกระทรวงพลังงาน ประกอบกับ
ู
ศักยภาพการผลิตน้ำมันปาล์มดิบของไทยยังอยู่ในระดับต่ำ ซึ่งนับเป็นข้อจำกัดด้านการแข่งขันในตลาดโลก
สอดคล้องกับช่วงก่อนหน้า (พ.ศ. 2557 - 2561) อัตราการใช้กำลังการผลิตของโรงสกัดน้ำมันปาล์มดิบอยู่ท ี่
ระดับเพียงร้อยละ 40 - 50 เทียบกับมาเลเซียที่ใช้กำลังการผลิตถึงร้อยละ 75 (ณรงค์ฤทธิ์และศิรดา, 2563;
ประชาชาติธุรกิจ, 2564) ขณะที่ต้นทุนการผลิตน้ำมันปาล์มของไทยสูงกว่าอินโดนีเซียและมาเลเซีย ซึ่งเป็นผล
จากการที่ผลผลิตปาล์มสดต่อไร่ของไทยเฉลี่ยอยู่ที่ 2.7 ตัน ขณะที่อินโดนีเซียมีผลผลิตเฉลี่ย 2.9 ตัน และ
มาเลเซีย 3.3 ตัน ประกอบกับอัตราการสกัดน้ำมัน (Oil Extraction Rate, OER) ของไทยเฉลี่ยอยู่ที่ร้อยละ 17
