Page 81 -
P. 81
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
บทที่ 4
แรงงานในอุตสาหกรรมสัตวน้ำ
ในบทนี้เปนการอธิบายรายละเอียดของความสำคัญของแรงงานในอุตสาหกรรมประมง
แรงงานถือเปนกำลังสำคัญในการที่จะขับเคลื่อนการดำเนินงานของอุตสาหกรรมตางๆ อุตสาหกรรม
ประมงเปนอุตสาหกรรมที่มีการใชแรงงานจำนวนมากตลอดหวงโซอุปทาน โดยเฉพาะการทำประมง
และการแปรรูป นอกจากนั้นแลวในชวงเวลา 10 ปที่ผานมา ประเทศไทยประสบปญหาในเรื่องการ
จัดการแรงงานในอุตสาหกรรมประมงที่สงผลกระทบตอเศรษฐกิจของประเทศไทย ซึ่งมีสาเหตุจากการ
จางงานในระดับตนน้ำและระดับกลางน้ำ จนถึงปจจุบันประเทศไทยไดดำเนินการแกปญหาอยาง
เรงดวนโดยใชมาตรการตางๆ ซึ่งสงผลในทางบวกและทางลบหลายประการ รายละเอียดของบทนี้จะ
เริ่มตนจากความสำคัญของแรงงานในแตละหวงโซอุปทานของอุตสาหกรรมประมง รูปแบบการจาง
แรงงานในอุตสาหกรรมประมง ปญหาแรงงานในภาคอุตสาหกรรมประมง นโยบายการแกไขปญหา
แรงงาน ผลกระทบของการใชนโยบายในการจัดการแกไขแรงงาน
4.1 ความสำคัญของแรงงานในโซอุปทานอาหารทะเล
ภายใตโซอุปทานของอาหารทะเล คำจำกัดความของอาหารทะเลจะรวมทั้งอาหารทะเล
ที่มาจากการทำประมงและเพาะเลี้ยงซึ่งเปนสายโซที่มีความเชื่อมโยงถึงกันอยางใกลชิด ประกอบดวย
หนวยจัดหาวัตถุดิบอาหารสัตวน้ำและผลิตลูกพันธุสัตวน้ำ หนวยจัดหาสัตวน้ำที่รวมทั้งการทำประมง
และการเพาะเลี้ยง หนวยกระจายสัตวน้ำทำหนาที่ในการรวบรวม หนวยขายสัตวน้ำมีชีวิตและสด (คา
สงและคาปลีก) หนวยแปรรูปสัตวน้ำ หนวยขายอาหารทะเลแปรรูป (คาสงและคาปลีก) หนวยสงออก
ดังภาพที่ 4. 1 จะเห็นไดวาหลายหนวยมีความจำเปนที่จะตองใชแรงงานในการทำงานเปนจำนวนมาก
ไมวาจะเปนแรงงานจากคนไทยเอง หรือแรงงานจากประเทศเพื่อนบาน การจางแรงงานในแตละ
หนวยประกอบดวยรายละเอียดดังนี้
ก. หนวยจัดหาวัตถุดิบ วัตถุดิบในหนวยตนน้ำที่สำคัญ คือ พันธุ และอาหารสัตวน้ำ ใน
สวนของฟารมเพาะฟกและอนุบาลสัตวน้ำ การจางแรงงานจะมีจำนวนไมมากนักสำหรับฟารมราย
ยอยของเกษตรกร เกษตรกรบางรายไมมีการจางแรงงานและใชแรงงานในครัวเรือน บางรายมีการจาง
แรงงานมีเพียง 2-3 รายตอฟารม สำหรับฟารมเพาะฟกและอนุบาลสัตวน้ำของบริษัทเอกชน การจาง
แรงงานจะมีเพิ่มขึ้น อาจมีการจางแรงงานตั้งแต 20-30 คน