Page 42 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การศึกษาพฤติกรรมการใชเมล็ดพันธุขาวและการประมาณการความตองการเมล็ดพันธุขาวสําหรับศูนยขาวชุมชน

บทที่ 3

พฤติกรรมการใชเมล็ดพันธุขาวของเกษตรกร

เนื้อหาของบทนี้ประกอบดวย

3.1 ขอมูลพื้นฐานของเกษตรกรทํานารอบศูนยขาวชุมชน
3.2 ประสบการณการทํานาของเกษตรกรทํานารอบศูนยขาวชุมชน

3.3 การใชเมล็ดพันธุขาวในการทํานาของเกษตรกรปเพาะปลูก 2561/62

3.1 ขอมูลพื้นฐานของเกษตรกรทํานารอบศูนยขาวชุมชน

3.1.1 ขอมูลพื้นฐานของเกษตรกรครัวเรือนตัวอยาง
1) จํานวนศูนยขาวชุมชนและครัวเรือนตัวอยาง

ศูนยขาวชุมชนที่คัดเลือกมาเปนตัวอยางนี้ มีคุณสมบัติที่สําคัญ 2 อยางคือ (1) เปนศูนยขาว
ชุมชนที่เปนวิสาหกิจชุมชนมีการผลิตเมล็ดพันธุขาวเชิงพาณิชย (2) เปนศูนยขาวชุมชนที่เขาโครงการเกษตร

แปลงใหญเมล็ดพันธุขาวของกรมสงเสริมการเกษตร จํานวนศูนยขาวชุมชนที่เปนกลุมตัวอยางมีเทากับ 10 ศูนย

ขาวชุมชน กระจายอยูใน 10 ตําบล 9 อําเภอของ 5 จังหวัด คือ จังหวัดนครสวรรค พิจิตร กําแพงเพชร สุโขทัย
และพิษณุโลก จํานวนศูนยขาวชุมชนตัวอยางของแตละจังหวัดมีเทากับ 2 , 2 , 2 , 2 และ 3 ศูนยขาวชุมชน

ตามลําดับ โดยคาดวาเกษตรกรรอบศูนยขาวชุมชนจํานวน 34 หมูบานใชเมล็ดพันธุขาวจากศูนยขาวชุมชน

เหลานี้ (ตารางที่ 3.1)
โดยจํานวนครัวเรือนเกษตรกรที่เปนตัวอยางคือครัวเรือนที่มีพื้นที่ทํานาอยูในหมูบานที่ตั้งอยู

รอบๆศูนยขาวชุมชนที่คัดเลือก และมีการทํานาในปเพาะปลูก 2562 จํานวนครัวเรือนตัวอยางรวมมีเทากับ
821 ครัวเรือน แบงเปนจํานวนครัวเรือนของจังหวัดขางตนเทากับรอยละ 18.3 , 19.2 , 21.3 , 11.1 และ 30.1

ตามลําดับ เฉลี่ยได 68.42 ครัวเรือน/ศูนยขาวชุมชน (ตารางที่ 3.1)

ในการทํานาของครัวเรือนตัวอยางทั้งหมด พบวา เกษตรกรที่เปนบุคคลหลักที่ทํานาของ
ครัวเรือนเปนเพศหญิงรอยละ 52.6 ที่เหลือรอยละ 47.4 เปนเพศชาย (ตารางที่ 3.1)

ตารางที่ 3.1 จํานวนศูนยขาวชุมชน จํานวนครัวเรือนตัวอยาง และเกษตรกรหลักที่ทํานาของครัวเรือนตัวอยาง
จังหวัด อําเภอ ตําบล หมูบาน หมู เพศของหัวหนา รวม

ครัวเรือน ครัวเรือน
ชาย หญิง

นครสวรรค ชุมแสง ทาไม บานทาไม(หมู2) 2 7 7
บานทาไม(หมู3) 3 0 3 3
บานทาไม(หมู4) 4 19 7 26

บานวังหงส 6 8 19 27
1. รวมศูนยขาวชุมชนบานทาไม 34 29 63
รอยละ 54.0 46.0 7.7

- 22 -