Page 41 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การศึกษาการแพร่กระจายของแคดเมียม ตะกั่ว และสารหนูในพื้นที่การเกษตรจังหวัดเลย

Cadmium, lead and arsenic distribution in agricultural areas in
Loei Province

ศราริน กลิ่นโพธิ์กลับ วนิดา โนบรรเทา แววตา พลกุล สายน้ำ อุดพ้วย อนันต์ ทองภู
Sararin Klinphoklap Wanida Nobuntao Waewta Polkul Sainam Udpuay Anan Thongpu
กลุ่มวิจัยปฐพีวิทยา กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร

ABSTRACT
Study of cadmium, lead and arsenic distribution in agricultural areas in Loei Province was
conducted for determination of soil remediation technology to reduce arsenic absorption of rice crop

in arsenic contaminated agricultural area. The study site covered agricultural areas in four villages,
including Ban Na Nong Bong, Ban Phu Thap Fah Pattana, Ban Hui Puk and Ban Kok Sathon near Phu
Thap Fah gold mine, Wang Saphung district, Loei province. Soil samples were collected from
agricultural lands located along both banks of Huy Rivers, Hui Puk and Hui Lek. Two hundred fifty six
soil samples were collected from two layers, top soil and a layer beneath the topsoil to a depth of 60
cm (subsoil). Results showed almost all soil samples contained As in the amount exceeding the
−1
quality standard for habitable and agricultural sites in Thailand, which is 3.9 mg kg while both Pb
and Cd concentrations were far below amounts issued by the European Economic Community (EEC)
standard which are 100 and 3 mg kg , respectively.
−1
Keywords : cadmium, lead, arsenic, distribution

บทคัดย่อ
ศึกษาการแพร่กระจายของแคดเมียม ตะกั่ว และสารหนูในพื้นที่การเกษตรจังหวัดเลยและทดสอบเทคโนโลยี
บำบัดดินเพื่อลดการดูดซึมสารหนูของข้าวในพื้นที่การเกษตรที่ปนเปื้อนสารหนู โดยดำเนินการสำรวจการปนเปื้อนของ
โลหะหนักในพื้นที่เกษตรกรรมใกล้เคียงเหมืองแร่ทองคำภูทับฟ้าจำนวน 4 หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านนาหนองบง บ้านภูทับฟ้า
พัฒนา บ้านห้วยผุก และบ้านกกสะทอน ตำบลเขาหลวง อำเภอวังสะพุง จังหวัดเลย เก็บตัวอย่างดินในพื้นที่เกษตรกรรม

ตลอดแนวลำน้ำฮวย ห้วยผุกและห้วยเหล็ก จำนวน 256 จุด แต่ละจุดแบ่งเป็นดินชั้นบนและดินชั้นล่าง (ที่ระดับต่ำกว่าดิน
บนลงไปจนถึง 60 เซนติเมตร) พบการปนเปื้อนของสารหนูทั้งในดินชั้นบนและดินชั้นล่างและตะกอนท้องน้ำในเกือบทุก
จุดเก็บตัวอย่างในระดับที่สูงเกินค่ามาตรฐานคุณภาพดินที่ใช้เพื่ออยู่อาศัยและเกษตรกรรมของประเทศไทย ที่ 3.9
มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ในขณะที่ตะกั่วและแคดเมียมนั้นมีค่าต่ำกว่าค่ามาตรฐานของ European Economic Community
(EEC) ที่ 100 และ 3.0 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมตามลำดับ ทั้งในดินชั้นบนและดินชั้นล่างตลอดลำน้ำ
คำหลัก : แคดเมียม, ตะกั่ว, สารหนู, การแพร่กระจาย

33