Page 162 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ประมาณ 1.5-2 เมตร ทั้ง 4 ทิศ ตำแหน่งของใบที่ 2-3 ของช่อใบใหม่ นำตัวอย่างใบทุเรียนมาวิเคราะห์ปริมาณ
ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม แคลเซียม แมกนีเซียม ตามวิธีการของคณะทำงานปรับปรุงมาตรฐานการ
วิเคราะห์พืช กรมวิชาการเกษตร (2544) และนำไปเปรียบเทียบกับเกณฑ์ค่าความเข้มข้นมาตรฐานใบทุเรียนของ

ประเทศไทย (สุมิตราและคณะ, 2544) ทำการประเมินจำนวน ปริมาณและคุณภาพการบริโภคของผลผลิตทุเรียนที่มี
คุณค่าทางการตลาด (มกษ.3-2556) ประเมินค่าใช้จ่ายปุ๋ยเคมี และอัตราส่วนผลประโยชน์ต่อต้นทุน (Benefit cost
ratio, BCR) (กฤษณ์ และคณะ, 2547)
ระยะเวลา เริ่มต้น ตุลาคม 2560 สิ้นสุด กันยายน 2562

สถานที่ทำการทดลอง
1) กลุ่มวิจัยปฐพีวิทยา กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร 2) กลุ่มวิจัยเกษตรเคมี กองวิจัยพัฒนา
ปัจจัยการผลิตทางการเกษตร และ 3) แปลงเกษตรกรผู้ปลูกทุเรียน ตำบลบ้านนา อำเภอบ้านนาเดิม จังหวัดสุราษฎร์
ธานี
ผลการทดลองและวิจารณ์
1. สมบัติดินแปลงทุเรียนก่อนการทดลอง

จากผลวิเคราะห์ดินแปลงทุเรียนก่อนการทดลองของเกษตรกร พิกัดทางภูมิศาสตร์ 47P 537797 E 981415
N ATL 44 m. พบว่า อยู่ในกลุ่มชุดดินที่ 39 ชุดดิน ทุ่งหว้า เนื้อดินร่วนปนทราย มีค่าปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัด เท่ากับ
4.07 ปริมาณอินทรียวัตถุค่อนข้างต่ำ เท่ากับ 1.95 เปอร์เซ็นต์ ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์สูงมาก เท่ากับ 407
มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม และมีปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ต่ำ เท่ากับ 74 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (Table 1) นำ
ข้อมูลนี้มาประมวลผลร่วมกับโปรแกรมแนวทางการใส่ปุ๋ยทุเรียนตามค่าวิเคราะห์ดินและผลผลิตพืช DOA Fertilizer
เพื่อกำหนดอัตราการใส่ปุ๋ยตามระยะการเจริญเติบโต การออกดอก การพัฒนาผลและระยะการปรับปรุงคุณภาพ
ผลผลิตทุเรียน ได้อัตราปุ๋ย 1,150-490-1,710 กรัม N-P 2O 5-K 2O ต่อต้นต่อปี (Table 2)

2. ผลผลิตและคุณภาพผลผลิตทุเรียน
จากการประเมินผลผลิตและคุณภาพการบริโภคของทุเรียนพันธุ์หมอนทอง พบว่า ทั้ง 2 ฤดูการผลิต การใส่
ปุ๋ยในอัตราต่างกัน 3 กรรมวิธี ส่งผลให้ผลผลิตและคุณภาพการบริโภคมีค่าเฉลี่ยใกล้เคียงกัน ไม่แตกต่างทางสถิติ
โดยในฤดูกาลผลิตที่ 1 มีผลผลิตเฉลี่ย 141-144 กิโลกรัมต่อต้น น้ำหนักผลเฉลี่ย 2,683-2,933 กรัม ความหนาเนื้อ
มีค่าเฉลี่ย 25-26 เซนติเมตร และสัดส่วนที่บริโภคได้ 36-38 เปอร์เซ็นต์ (Table 5) สอดคล้องกับฤดูกาลผลิตที่ 2
มีผลผลิตเฉลี่ย 173-193 กิโลกรัมต่อต้น น้ำหนักผลเฉลี่ย 2,468-2,564 กรัม ความหนาเนื้อ มีค่าเฉลี่ย20-22
มิลลิเมตร และสัดส่วนที่บริโภคได้เฉลี่ยใกล้เคียงกัน คือ 41 เปอร์เซ็นต์ (Table 6) ซึ่งเมื่อทำการเปรียบเทียบ

ค่าใช้จ่ายปุ๋ยในแต่ละกรรมวิธี พบว่า กรรมวิธีที่ให้ปุ๋ยตามที่เกษตรกรปฏิบัติ มีค่าใช้จ่ายปุ๋ย 440 บาทต่อต้นต่อปี
ส่วนกรรมวิธีที่ให้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน และการให้ปุ๋ยตามคำแนะนำปุ๋ยตามเนื้อดิน มีค่าใช้จ่ายปุ๋ย 362 และ 401
บาทต่อต้นต่อปี ซึ่งน้อยกว่าการให้ปุ๋ยตามที่เกษตรกรปฏิบัติร้อยละ 18 และ 9 ตามลำดับ นอกจากนี้ กรรมวิธีที่ให้
ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน และการให้ปุ๋ยตามคำแนะนำปุ๋ยตามเนื้อดินยังส่งผลให้อัตราส่วนผลประโยชน์ต่อต้นทุน
(BCR) ทั้ง 2 ฤดูการผลิต มีค่าสูงกว่ากรรมวิธีที่ให้ปุ๋ยตามที่เกษตรกรปฏิบัติด้วย (Table 5 and 6)
3. ความเข้มข้นของปริมาณธาตุอาหารพืชในใบทุเรียน
วิเคราะห์ความเข้มข้นของปริมาณธาตุอาหารพืชในใบทุเรียน พบว่า ปริมาณความเข้มข้นของไนโตรเจน โพแทสเซียม
แมกนีเซียม เหล็ก แมงกานีส สังกะสี ทองแดง และโบรอนในใบทุเรียนก่อนการทดลอง อยู่ในช่วงค่ามาตรฐานของธาตุอาหาร

ที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของทุเรียน (สุมิตราและคณะ, 2544) (Table 3) และเมื่อสิ้นสุดการทดลอง พบว่า การใส่ปุ๋ยใน
ทุกกรรมวิธีช่วยยกระดับปริมาณความเข้มข้นของฟอสฟอรัสใบทุเรียนให้อยู่ในช่วงค่ามาตรฐานของธาตุอาหารที่เหมาะสมต่อ
การเจริญเติบโตของทุเรียน (Table 4)
154