Page 136 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การใช้แบคทีเรียส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืชเพื่อเพิ่มผลผลิตข้าวโพดในพื้นที่ได้รับ

ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศบริเวณลุ่มน้ำปาย
Use of plant growth promoting bacteria to increase maize yield

in areas affected by climate change in Pai River Basin
อำนาจ เอี่ยมวิจารณ์ กัลยกร โปร่งจันทึก สุริยนต์ ดีดเหล็ก
1
Amnat Eamvijarn Kunlayakorn Prongjunthuek Suriyon Deedlek
1
กลุ่มวิจัยปฐพีวิทยา กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร

ABSTRACT
Currently, climate change causes uneven distribution of rain. In some areas, the rainy season
comes early or delayed and including more fluctuating day and night temperatures. Also, reducing

production potential because climate is a factor that influences the physiological processes of plants
and also directly affects soil microbes that have various agricultural benefits. This experiment focuses
on the study of plant growth promoting bacteria to increase maize production in Pai river basin, Mae
Hong Son province where affected by change of climate. Two genera of Azospirillum sp. and
Azotobacter sp. isolating from the Pai River Basin were tested with maize variety NH-146. The results
have no differences. Moreover, use of plant growth promoting bacteria in both genera in combination
with chemical fertilizer can increase yield and quality of NH-146. Furthermore, long-term study will be
obtained clearly information.
Key words : Pai river basin, Plant growth promoting bacteria, maize, climate change

บทคัดย่อ
ปัจจุบันเกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate change) ทำให้เกิดการกระจายของฝนไม่สม่ำเสมอ บาง
พื้นที่ฤดูฝนมาเร็วหรือล่าออกไป รวมถึงอุณหภูมิกลางวันและกลางคืนที่แปรปรวนมากขึ้นทำให้ศักยภาพในการผลิตลดลง
เนื่องจากสภาพภูมิอากาศเป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อกระบวนการทางสรีระวิทยาของพืชและยังส่งผลกระทบโดยตรงต่อ
จุลินทรีย์ดินที่มีประโยชน์ทางการเกษตรต่าง ๆ การทดลองนี้มุ่งเน้นเพื่อศึกษากระบวนการในการใช้แบคทีเรียส่งเสริมการ
เจริญเติบโตของพืชในการเพิ่มผลผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่ชุมชนที่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

บริเวณลุ่มน้ำปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน ผลการทดลองพบว่า การใช้แบคทีเรียส่งเสริมการเจริญเติบโตทั้งสองสกุล คือ
Azospirillum sp. และ Azotobacter sp. ที่แยกได้จากพื้นที่บริเวณลุ่มน้ำปายในการปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์พันธุ์
NH-146 ให้ผลไม่แตกต่างกัน และยังพบว่าการใช้แบคทีเรียส่งเสริมการเจริญเติบโตทั้งสองสกุล ร่วมกับการใส่ปุ๋ยเคมี
สามารถช่วยเพิ่มผลผลิตและคุณภาพผลผลิตของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์พันธุ์ NH-146 ได้ และควรมีการศึกษาต่อในระยะยาว
เพื่อให้ได้ผลที่ชัดเจนมากขึ้น
คำสำคัญ : ลุ่มน้ำปาย, แบคทีเรียส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืช, ข้าวโพด, การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

1 ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรแม่ฮ่องสอน
1 Mae Hong Son agricultural research and development center

128