Page 7 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ขอเสนอแนะเชิงนโยบายภาพรวม

การศึกษานี้แสดงใหเห็นชัดเจนวาสังคมสูงวัยสงผลใหประสิทธิภาพการผลิตลดลง ขณะที่

ความเหลื่อมล้ำทางรายไดเพิ่มสูงขึ้น การสงเสริมการศึกษาและสุขภาพใหกับครัวเรือนในภาคเกษตร

คาดวาจะสามารถลดความเหลื่อมล้ำทางรายได การเขาถึงระบบการศึกษาที่ทั่วถึงและมีคาใชจายที่ต่ำ
จะชวยเพิ่มทักษะความสามารถใหกับสมาชิกในครัวเรือน ซึ่งอาจหมายถึงการบริหารจัดการการผลิต

ทางการเกษตรที่หลากหลายมากขึ้น การสรางรายไดที่มั่นคง และการเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต

ขณะที่การเขาถึงการรักษาพยาบาลที่ทั่วถึงและมีคาใชจายที่ต่ำจะชวยลดโอกาสการสูญเสียสินทรัพย
และที่ดิน โดยเฉพาะอยางยิ่งในกรณีเกษตรกรสูงวัยที่พบวามีการปรับลดขนาดและจำนวนแปลง หาก

การปรับลดดังกลาวเกิดขึ้นผานการปลอยเชาที่ดินหรือการละทิ้งไมใชประโยชนที่ดินก็ไมใชปญหา
เพราะเกษตรกรยังคงเปนเจาของที่ดิน แตหากเกิดขึ้นเพราะความจำเปนตองขายที่ดินเพื่อนำเงินมาใช

จายเปนคารักษาพยายาบาล การสูญเสียที่ดินดังกลาวอาจหมายถึงการไรที่ดินทำกินและภาระหนี้สิน

ซึ่งนำไปสูความยากจน นอกจากนี้ การสงเสริมการใหกรรมสิทธิ์ที่ดินอยางสมบูรณ การสงเสริมให
เกษตรกรสูงวัยเขาถึงแหลงเงินทุนและการมีงานทำทั้งในและนอกภาคเกษตร นาจะสามารถชวยให

เกิดการลงทุนในการผลิตเพื่อเพิ่มผลิตภาพและประสิทธิภาพได เชน ระบบชลประทาน คุณภาพดิน
การใชเครื่องจักรกล เปนตน และทายสุด การดำเนินนโยบายแทรกแซงตลาดสินคาเกษตรของรัฐบาล

ควรตองทำอยางรอบคอบ นอกจากตองมีวัตถุประสงคที่ชัดเจนและประเมินผลไดแลว ยังตองคำนึงถึง

ผลกระทบตอเกษตรกรทั้งในดานประสิทธิภาพการผลิตและความเหลื่อมล้ำดวย เนื่องดวยงานวิจัยนี้
ชี้ใหเห็นวาทั้งโครงการจำนำสินคาเกษตรและโครงการประกันรายไดเกษตรกรลวนไมสามารถลดความ

เหลื่อมล้ำได ขณะที่สงผลใหประสิทธิภาพการผลิตลดลงและมีความผันผวนเพิ่มสูงขึ้น

ฉ