Page 9 -
P. 9
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
9
2. รากศัพท์
ศัพท์วิทยาศาสตร์ส่วนมากมีรากศัพท์จากภาษาละติน (Latin, L) และกรีก (Greek, G) ซึ่งเป็นคํา (นามหรือ
คุณศัพท์) อุปสรรค (prefixes) หรือปัจจัย (suffixes) จึงบอกที่มาด้วยอักษรย่อ ชนิดของคําและความหมายดังนี้
อุปสรรค จากภาษากรีก เช่น chloros-, G: เขียวหรือ เขียวแกมเหลือง
ปัจจัย จากภาษากรีก เช่น -sis, G: บ่งบอกถึงการกระทํา
คําจากภาษากรีก เช่น thigma, G :สัมผัส
อุปสรรค จากภาษาละติน เช่น co-, L: ด้วย หรือด้วยกัน
ปัจจัย จากภาษาละติน เช่น -anus, L: ว่าด้วยตําแหน่งพื้นที่
คําจากภาษาละติน เช่น alcalinus, L : ด่าง
3. หลักเกณฑ์การบัญญัติศัพท์
3.1 วิธีคิดคําขึ้นใหม่ ศัพท์ใดที่สามารถหาคําในภาษาไทยซึ่งมีความหมายตรงหรือใกล้เคียงกับคําต้นศัพท์ได้ ก็ใช้
คํานั้นเป็นศัพท์บัญญัติ หรือใช้คําไทยมาประกอบเป็นศัพท์บัญญัติขึ้น เช่น
beneficial elements ธาตุเสริมประโยชน์
3.2 วิธีทับศัพท์ ศัพท์ที่ไม่สามารถใช้วิธีแรกได้ก็จะใช้วิธีทับศัพท์ตามหลักเกณฑ์การทับศัพท์ฉบับ
ราชบัณฑิตยสถาน
nitrogenase ไนโตรจีเนส
urease ยูรีเอส
4. การนิยามศัพท์และการจัดรูปแบบการนิยาม
4.1 การเขียนบทนิยามของศัพท์ มีวัตถุประสงค์ให้ผู้อ่านเข้าใจความหมายหลักของศัพท์อย่างชัดเจน จึงอธิบาย
เพิ่มเติมอย่างละเอียดพร้อมทั้งยกตัวอย่างประกอบ
4.2 ศัพท์บางคํามีอยู่แล้วในพจนานุกรมอื่นๆ แต่ได้นิยามขึ้นใหม่เพื่อให้ความหมายที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับปุ๋ยและ
ธาตุอาหารพืช แม้ว่าใจความสําคัญจะมีความคล้ายคลึงกัน
4.3 ศัพท์ภาษาอังกฤษบางคํามีความหมายเหมือนกัน โดยมีศัพท์บัญญัติเดียวกันและเป็นศัพท์ที่ใช้แทนกันได้ จะ
ตั้งศัพท์เหล่านั้นรวมกันและใช้เครื่องหมายอัฒภาค (;) คั่นระหว่างศัพท์แต่ละศัพท์ ส่วนคําอธิบายจะไว้ที่ศัพท์ในลําดับ
อักษรที่มาก่อน หรือศัพท์ที่นิยมใช้กันแพร่หลายแต่เพียงแห่งเดียว และจะตั้งศัพท์อื่น ๆ ไว้ตามลําดับของตัวอักษรนั้น
ๆ ด้วย แต่จะให้เฉพาะศัพท์บัญญัติเท่านั้น โดยมีข้อความต่อท้ายว่า ดูคําอธิบายใน ………. ตัวอย่างเช่น
multinutient fertilizer; polynutrient fertilizer ปุ๋ยหลายธาตุ
polynutrient fertilizer ปุ๋ยหลายธาตุ : ดูคําอธิบายใน multinutrient fertilizer
4.4 ศัพท์ภาษาอังกฤษบางคํามีความหมายเหมือนกันแต่มีคําบัญญัติต่างกัน จะเก็บคําอธิบายศัพท์ไว้ที่ลําดับ
อักษรของศัพท์ที่มาก่อน ส่วนศัพท์ในลําดับอักษรต่อไปจะให้เฉพาะศัพท์บัญญัติ และมีข้อความว่า มีความหมาย
เหมือน ………. เช่น
pop-up fertilizer ปุ๋ยพอพอัพ
starter fertilizer ปุ๋ยเร่งต้นอ่อน : มีความหมายเหมือน pop-up fertilizer
