Page 63 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

63

desmotubule เดสโมทูบูล : หลอดซึ่งอยู่ในพลาสโมเดสมาตา (plasmodesmata) ทําหน้าที่เชื่อมร่างแหเอนโดพลา
ซึม (endoplasmic reticulum) ของสองเซลล์ที่ติดกัน เป็นช่องทางสําหรับการเคลื่อนย้ายสารอินทรีย์และธาตุ

อาหารระหว่างเซลล์ข้างเคียง (plasmodesma เป็นเอกพจน์ ส่วนพหูพจน์ คือ plasmodesmata)

desulfurization ดีซัลฟูไรเซชัน : กระบวนการแยกกํามะถันออกมาจากแหล่งธรรมชาติแล้วนํา
กํามะถันมาใช้ประโยชน์ เช่น เป็นวัตถุดิบในการผลิตกรดซัลฟิวริก

determinate growth การเติบโตสิ้นสุด : แบบการเติบโตของพืชที่ลําต้นหลัก (main stem) ไม่สูงขึ้นอีกเมื่อพืช
ออกดอก ส่วนกิ่งข้างแม้จะยืดตัวต่อไปได้ แต่จะหยุดการยืดตัวเมื่อกิ่งมีดอก

development การเจริญ: การเปลี่ยนแปลงเชิงพัฒนาการของสิ่งมีชีวิตด้านรูปร่างและการทําหน้าที่ จากเอ็มบริโอจน

เต็มวัย (โดยทั่วไปมีการใช้คํา “การเจริญเติบโต” ซึ่งมาจากศัพท์ 2 คํา คือ growth= การเติบโต development =
การเจริญ)

diagnosis and recommendation integrated system (DRIS) : ระบบอันเป็นองค์รวมที่ใช้ในการตรวจวินิจฉัย
ภาวะธาตุอาหารของพืช หลักการองค์รวม คือให้ความสําคัญต่อผลร่วมกันของทุกธาตุต่อการเจริญเติบโตของพืช

แทนที่คํานึงถึงผลของแต่ละธาตุ เป็นเทคนิคที่ใช้แยกอิทธิของธาตุอาหารต่อผลผลิตและคุณภาพผลผลิตออกจาก

ผลกระทบของปัจจัยอื่นๆ โดยเริ่มจากการวิเคราะห์เนื้อเยื่อดัชนีของพืชที่ระยะการเจริญเติบโตต่างๆ แล้วแยกแยะ
ว่ามีธาตุใดบ้างที่ขาดและมีมากจนถึงระดับเป็นพิษ จากนั้นก็คาดคะเนระดับของธาตุที่ถือว่าตํ่ากว่าระดับที่พอเหมาะ

เล็กน้อย (sub-optimum status) แล้วเรียงลําดับธาตุอาหารตามอิทธิพลที่มีต่อผลผลิตพืชจากมากไปหาน้อย

diamide ไดอะไมด์ : สารประกอบซึ่งมีหมู่อะไมด์ 2 หมู่ เป็นสารมัธยันตร์ (intemediate) ของการตรึงไนโตรเจน
โดยชีววิธี ดังนี้

N ↔ HN=NH ↔ H N-NH ↔ 2NH
2
2
3
2
Nitrogen diamide diamide hydrazine ammonia
diamido phosphate ไดอะมิโดฟอสเฟต : สารประกอบอินทรีย์ไนโตรเจนฟอสเฟตประเภทหนึ่ง เช่น sodium
diamido phosphate ซึ่งมีธาตุไนโตรเจนและฟอสฟอรัส

diammonium phosphate ไดแอมโมเนียมฟอสเฟต : ปุ๋ยมีไนโตรเจนและฟอสฟอรัสเรียกโดยย่อว่า DAP สูตร
เคมี (NH ) HPO มี 2 ชนิด คือ (1) ผลิตโดยใช้กรดออโทฟอสฟอริกจาก wet process จะได้ปุ๋ยสูตร 18-46-0
4 2
4
และ (2) ผลิตโดยใช้กรดจาก thermal หรือ electric furnace process จะได้ปุ๋ยสูตร 21-53-0
dicalcium phosphate ไดแคลเซียมฟอสเฟต : เกลือแคลเซียมฟอสเฟตมีสูตรทางเคมี CaHPO เป็นสารประกอบ
4
ฟอสเฟตที่ไม่ละลายในนํ้า แต่ละลายได้ในสารละลายซิเทรตที่เป็นกลาง
dicalcium pyrophosphate ไดแคลเซียมไพโรฟอสเฟต : ดูคําอธิบายใน calcium polyphosphate