Page 68 -
P. 68
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
68
electron transport chain โซ่การขนส่งอิเล็กตรอน : การเรียงลําดับของพาหะอิเล็กตรอน ในกระบวนการ
สังเคราะห์แสง เพื่อส่งผ่านอิเล็กตรอนจากคลอโรฟิลล์ไปจนสุดทางที่ NADP ซึ่งเป็นปฏิกิริยาออกซิเดชัน-รีดักชัน
+
ส่วนการหายใจก็มีการส่งผ่านอิเล็กตรอนจาก NADH จนถึงออกซิเจน ซึ่งรับอิเล็กตรอนเป็นตัวสุดท้าย ธาตุอาหารที่
มีบทบาทสําคัญได้แก่ ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม เหล็ก แมงกานีสและทองแดง
elemental sulfur ธาตุกํามะถัน : กํามะถันในรูปของธาตุ (S) ที่ยังไม่ได้ทําปฏิกิริยาเคมีเป็นสารประกอบใดๆ ใช้เป็น
วัตถุดิบในการผลิตกรดซัลฟิวริก (H SO )
2
4
embryo เอ็มบริโอ : (1) พืชเล็กๆที่พัฒนาขึ้นมาจากเซลล์ไข่ซึ่งปฏิสนธิแล้ว (2) พืชเล็กๆซึ่งยังอยู่ในเมล็ด เกิดจาก
การผสมของเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้และเพศเมีย
emulsion อิมัลชัน : การกระจายของของเหลวอย่างหนึ่งในของเหลวอีกอย่างหนึ่ง ซึ่งผสมกันเป็นเนื้อเดียวไม่ได้ เช่น
ของผสมระหว่างปุ๋ยเหลวกับสารเคมีเกษตรที่ใช้นํ้ามันเป็นตัวทําละลาย การเติมใช้สารเสริมประสิทธิภาพ
(adjuvant) ที่เหมาะสมเพียงเล็กน้อย จะช่วยให้อิมัลชันอยู่ในสภาพที่ใช้ฉีดพ่นได้ดี
encode เข้ารหัส: ความสามารถของตัวนํารหัสที่สอง (second messenger) ในการจดจําสารสนเทศและบันทึกไว้ใน
รูปรหัส แล้วส่งสัญญาณแบบรหัส (code) ไปยังหน่วยปฏิบัติการ (effectors) เพื่อถอดรหัส (decode) แล้วเริ่ม
ตอบสนองในระดับเซลล์ ได้แก่การเปลี่ยนแปลงกิจกรรมของเอนไซม์ต่างๆ แคลเซียมไอออนเป็นตัวนํารหัสที่สองที่
สําคัญของเซลล์พืช
endergonic reaction ปฏิกิริยาดูดกลืนพลังงาน : ปฏิกิริยาเคมีซึ่งต้องการพลังงานอิสระสุทธิเพิ่มเข้าไป
เปรียบเทียบกับ exergonic reaction (ปฏิกิริยาคายพลังงาน)
endocytosis เอนโดไซโทซิส : กระบวนการรับสารโมเลกุลขนาดใหญ่เข้ามาในเซลล์ โดยสารเข้าไปรวมอยู่ในวงล้อม
ของเยื่อ ก่อนที่เยื่อจะคายออกแล้วปล่อยไว้ในเซลล์ (endo, L: ภายใน)
endodermis เอนโดเดอร์มิส : เนื้อเยื่อชั้นในสุดของคอร์เทกซ์และล้อมรอบสทีลไว้ ที่ผนังเซลล์มีแถบคาสพาเรียน
(casparian strip) โดยรอบ แถบนี้มีสารซูเบอริน (suberin) ซึ่งไม่ยอมให้นํ้าผ่านสะสมอยู่ จึงสิ้นสุดวิถีอะโพพลาส
(apoplastic pathway) การเคลื่อนย้ายของไอออนต่อไปต้องเข้าสู่วิถีซิมพลาสต์ (symplastic pathway) เอนโด
เดอร์มิสมีบทบาทควบคุมการไหลของสารระหว่างคอร์เทกซ์กับกลุ่มท่อลําเลียง
endomycorrhizal fungi ราเอ็นโดไมคอรร์ไรซา : ราที่สร้างใยรา 3 ส่วน คือ ส่วนแรกอยู่รอบๆรากพืชอย่าง
หลวมๆ ใยราส่วนที่สองไชชอนเข้าไปในผนังเซลล์ของเนื้อเยื่อชั้นผิวและคอร์เทกซ์ และส่วนที่สามแทรกเข้าไปใน
เซลล์ของคอร์เทกซ์ แล้วพัฒนาปลายเส้นใยเป็นโครงสร้างแลกเปลี่ยนอาหาร ผลประโยชน์ที่รากพืชได้รับ คือ ดูด
ธาตุอาหารและนํ้าจากดินได้มากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งธาตุฟอสฟอรัส ดู mycorrhiza ประกอบ
endoplasmic reticulum ร่างแหเอนโดพลาซึม : เครือข่ายของเยื่อซึ่งเชื่อมโยงอยู่ทั่วทั้งไซโทพลาซึม แล้วยังเชื่อม
กับเยื่อหุ้มนิวเคลียส บางส่วนเชื่อมระหว่างเซลล์ข้างเคียงในพลาสโมเดสมาตา มีบทบาทสําคัญที่ช่วยในการ
สังเคราะห์โปรตีน ลิพิด และสารอื่นๆ (endo, L: ภายใน ; reticulum, L: เครือข่ายเล็กๆ)
endosperm เอนโดสเปิร์ม : เนื้อเยื่อภายในเมล็ด อยู่รอบๆเอ็มบริโอ ทําหน้าที่สะสมอาหาร สําหรับการเติบโตของ
เอ็มบริโอในกระบวนการงอกของเมล็ด
