Page 69 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

69

energy coupling การคู่ควบพลังงาน : การเข้าคู่ของปฏิกิริยาดูดกลืนพลังงานในเซลล์กับปฏิกิริยาคายพลังงาน โดย
พลังงานที่ออกมาจากปฏิกิริยาคายพลังงานถูกใช้สําหรับขับเคลื่อนปฏิกิริยาดูดกลืนพลังงาน ATP มีพลังงานสูงเมื่อ

สลายเป็น ADP ฟอสเฟตไอออน (Pi) และปลดปล่อยพลังงาน ให้กับพันธะระหว่างหมู่ฟอสเฟตกับตัวทําปฏิกิริยา

ของปฏิกิริยาดูดกลืนพลังงาน ซึ่งเรียกว่าฟอสฟอรีเลชัน (phosphorylation)
environment สิ่งแวดล้อม : ปัจจัยภายนอกของสิ่งมีชีวิตซึ่งมีอิทธิพลต่อการดํารงชีพและพัฒนาการ ได้แก่ แสง

อุณหภูมิ ความชื้น และสิ่งมีชีวิตอื่น
environmental sound technology เทคโนโลยีที่คํานึงถึงสิ่งแวดล้อม : เทคโนโลยีที่นํามาใช้แล้ว ไม่ทําลาย

สิ่งแวดล้อม เหมาะสมกับสภาพสังคมเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของชุมชน

enzyme เอนไซม์ : โปรตีนซึ่งผลิตในเซลล์ ทําหน้าที่เร่งปฏิกิริยาชีวเคมี หรือโปรตีนเร่งปฏิกิริยา อาจจําแนกเป็น 6
ประเภทหลัก คือ oxido-reductases, transferases, hydrolases, lyases, isomerases และ ligases (en-,em-

, L: ภายใน ; -zyme, L: หมัก หรือ ferment)
epicotyl ต้นอ่อนเหนือใบเลี้ยง : ส่วนของต้นอ่อนที่เติบโตมาจากยอดแรกเกิด (plumule) อยู่เหนือใบเลี้ยง (epi-,

L: อยู่บน)

epidermis เนื้อเยื่อชั้นผิว : เนื้อเยื่อชั้นเดียวที่ปกคลุมทุกส่วนของพืชในปีแรก และเป็นชั้นนอกสุดของเนื้อเยื่อที่
เจริญออกมาใหม่ทั้งรากและส่วนเหนือดิน

epigeal อยู่เหนือดิน : คุณศัพท์ เช่น epigeal germination คือ การงอกของเมล็ดที่ใบเลี้ยงขึ้นมาปรากฏบนผิวดิน

ตรงกันข้ามกับ hypogeal germination คือ การงอกของเมล็ดที่ใบเลี้ยงอยู่ใต้ผิวดิน
epsom salt เกลือเอพซอม : แมกนีเซียมซัลเฟตที่มีนํ้าผลึก 7 โมเลกุล (MgSO .7H O)
2
4
equivalent สมมูล : หน่วยเชิงปริมาณของสารทางเคมี ซึ่งคํานวณได้ดังนี้
จํานวนสมมูล = นํ้าหนักของสาร/นํ้าหนักสมมูลของสาร

equivalent acidity สภาพกรดสมมูล : นํ้าหนักของแคลเซียมคาร์บอเนตบริสุทธิ์ (CaCO ) ที่ต้องใช้เพื่อทําให้กรดที่
3
เกิดในดินจากการใส่ปุ๋ยก่อกรด 100 หน่วยนํ้าหนักเป็นกลาง เช่น แอมโมเนียมซัลเฟตมีสภาพกรดสมมูล 110
หมายความว่าต้องใช้แคลเซียมคาร์บอเนต 110 กิโลกรัม เพื่อทําให้สภาพกรดในดินอันเกิดจากการใส่แอมโมเนียม

ซัลเฟต 100 กิโลกรัมเป็นกลาง (มีความหมายเหมือนกับ acidity of fertilizers)
equivalent basicity สภาพเบสสมมูล : นํ้าหนักของแคลเซียมคาร์บอเนตบริสุทธิ์ (CaCO ) ซึ่งให้ปริมาณไฮดรอก
3
-
-
ซิลไอออน (OH) เท่ากับ OH ที่เกิดในดินจากการใส่ปุ๋ยก่อด่าง 100 กิโลกรัม เช่น แคลเซียมไนเทรตมีสภาพเบส
-
-
สมมูล 21 หมายความว่าการใส่แคลเซียมไนเทรต 100 กิโลกรัม ทําให้เกิด OH ในดิน เท่ากับปริมาณ OH จาก
แคลเซียมคาร์บอเนต 21 กิโลกรัม
essential amino acids กรดอะมิโนจําเป็น : กรดอะมิโนที่มนุษย์สังเคราะห์ไม่ได้ ต้องได้รับจากอาหารเท่านั้น ได้แก่

threonine, valine, tryptophane, isoleucine, leucine, lysine, phenylalanine, methionine, histidine
และ arginine กรดอะมิโนมีธาตุไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบ

essential elements ธาตุจําเป็น: ธาตุที่พืชใช้เพื่อการเจริญเติบโต ชื่อเต็ม คือ ธาตุอาหารจําเป็น (essential
nutrient elements)