Page 177 -
P. 177
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร
ย่าง–เดิน เค้า–ต้น ก. จากตำาราอาจารย์มณี ข. จากวัดเชียงมั่น
ตัวอย่าง ลือ ไปทั่วทุกด้าว ปราจีน
ชา ชนาญเถิงสายสินธ์ุ แห่งห้อง
ปรา เกียรเถิงภูมิน เม็งม่าน เมืองเอย่
กฏ เกี่ยวเกียวยางเยี้ยว ลัวะลื้อแขมขอม
ชนาญ–ชำานาญ ปราเกียร–ทั่ว มากมาก เม็ง–มอญ ม่าน–พม่า ยาง–ชาวยาง
เยี้ยว–เงี้ยว ไทยใหญ่ ลัวะ–ละว้า ลื้อ–ไทยเผ่าหนึ่ง
๒. กรพระนารายณ์ ตามตำาราอาจารย์มณียกตัวอย่างโคลงกระทู้บรรทัดละสองพยางค์
แต่จากเรื่องนางปทุมสังกา ฉบับวัดดวงดี เป็นกลบทมีคำาซำ้าเป็นคู่ๆ ทุกพยางค์ ซึ่งเข้าใจว่า
จะถูกต้องกว่าเพราะตรงกับโคลงอธิบายบาทสองที่ว่า มีนิ้วคู่ดุจกรของพระนารายณ์
โคลงอธิบาย
ก. สี่ตัวภายหน้าแลก ยายไย
นามชื่อกรพระนารายณ์ คู่นิ้ว
เบื้องต้นแต่งอุบาย ฉันอื่น เองเอย่
คำาเกิดกลอนกินกิ้ว แกว่นด้วยวาจา
ข. แลก เป็นเลกข์ กิ้ว เป็น เกี้ยว ต่างกับโคลง ก. เพียง ๒ คำา
ยาย–เรียงราย คู่นิ้ว–นิ้วเป็นคู่ แกว่น–เก่งกล้า คมคาย เลกข์–ลิกข์ คือเขียน
ตัวอย่างจากอาจารย์มณี
เทวี พระราชเรื้อง เรืองคันธ์
สุระ สำ่ามวลแจ่มจันทร์ เจื่องเจ้า
ปุตโต เท่าจอมธรรม์ ฝืนเฝ่า เฝ้าเอย่
อัคคะ ราชเรืองไว้เหง้า ที่ท้าวแทนขุน
สุระ–ต้นฉบับเป็นสระ ธรรม์–ต้นฉบับเป็นคำา ท้าว–ต้นฉบับเป็นท้าง เรือง
คันธ์–กลิ่นหอมกำาจาย ท้าง–ทาง
ตัวอย่างจากโคลงปทุมสังกา
บทที่ ๒๐๘ ศรีศรีภิเสกสร้อย ธารา
หล่อหล่อหดสังกา เหงี่ยงเหง้น
พรพรหมู่พฤฒา จารย์รีบ ถวายเอย่
หมื่นหมื่นปีเร้นเร้น ปราบเผี้ยนจักรวาล
175
