Page 46 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ปที่ 19 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม-ธันวาคม 2555) 35

8. [กิเลส คือ ของเหลว] ถอยคําอุปลักษณที่สะทอนมโนทัศนดังกลาว เชน
กระแสของกิเลส กิเลสที่แทรกซึมไป กิเลสที่ไหลลื่น เปนตน

ตัวอยาง
- ชีวิตของเรา ทุกครั้งที่ไดรูในสิ่งที่เปนประโยชนทําใหเราฉลาดขึ้น ทําใหเรา
ผิดพลาด หรือไหลลื่นไปตามกระแสของกิเลสภายในใจของเราเองนอยลง

มโนอุปลักษณนี้สะทอนใหเห็นวากิเลส คือของเหลวที่สามารถไหลลื่นหรือ
แทรกซึมเขามาในจิตใจของมนุษยไดตลอดเวลา ดังนั้นมนุษยตองใชชีวิตอยางมีสติ
เพื่อปองกันมิใหกิเลสแทรกซึมเขามาในใจ ทั้งนี้สามารถแสดงกระบวนการถายโยง
ความหมายไดดังนี้

วงความหมายตนทาง วงความหมายปลายทาง
[ของเหลว] [กิเลส]
สิ่งที่มีลักษณะลื่นไหลและ กิเลส
เปลี่ยนแปลงรูปรางไดตามภาชนะ
สิ่งที่มีการเคลื่อนตัวเปนแนวหรือ การครอบงําของกิเลส
เปนทางไปไมขาดสาย

9. [กิเลส คือ โรค] ถอยคําอุปลักษณที่สะทอนมโนทัศนดังกลาว เชน โรค
กิเลส ยารักษาโรคกิเลส กิเลสระบาด เปนตน

ตัวอยาง
- โรคกิเลสกําลังระบาดอยูในวัดเหลานี้

มโนอุปลักษณนี้สะทอนใหเห็นวา กิเลส คือ โรค ที่มนุษยตองคอยบําบัด
เยียวยา หรือรักษาเพื่อใหตนมีจิตใจที่สะอาดผองใส ทั้งนี้สามารถแสดงกระบวนการ
ถายโยงความหมายไดดังนี้