Page 76 -
P. 76
โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ปีที่ 19 ฉบับที่ 1 (มกราคม-มิถุนายน 2555) 65
อุปกรณ์การพิมพ์ที่เคยขาดแคลนในช่วงสงครามก็มีปริมาณเพียงพอกับความ
ต้องการส่งผลให้การพิมพ์ขยายตัวและก้าวหน้า นักเขียนและนักวิจารณ์มีการ
รวมกลุ่มกันผลิตวารสารออกจ าหน่ายส่งผลให้นักเขียนและนักวิจารณ์มีพื้นที่ในการ
เผยแพร่ผลงานของตนเพิ่มขึ้น ดังจะเห็นได้จากการรวมตัวกันก่อตั้งกลุ่ม “วงวรรณคดี”
1
กลุ่ม/สมาคม “วงวรรณคดี” ก่อตั้งขึ้นใน พ.ศ. 2489 ภายใต้การริเริ่มของ
หม่อมราชวงศ์สุมนชาติ สวัสดิกุล และคณะซึ่งประกอบไปด้วยบัณฑิตผู้ส าเร็จ
การศึกษาจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ดังปรากฏอยู่ในบันทึกการประชุมเนื่องใน
วันครบรอบปีของวงวรรณคดีว่า “วงวรรณคดีเกิดขึ้นเพราะมีผู้ส าเร็จวิชาอักษรศาสตร์
จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยคณะหนึ่ง ซึ่งมีความคิดต้องกันว่าน่าจะได้ร่วมมือกัน
ส่งเสริมวิชาการด้านหนังสือตามก าลังปัญญาอันน้อยที่ได้ร่ าเรียนมา” (เมืองรอง,
2490: 1) ต่อมาได้มีผู้ทรงคุณวุฒิทางภาษาและวรรณคดีไทยได้เข้าร่วมเป็นสมาชิก
ของกลุ่มวงวรรณคดีอีกหลายคน ส่งผลให้กลุ่มวงวรรณคดีกลายเป็นกลุ่มที่รวบรวม
ผู้ทรงคุณวุฒิทางภาษาและวรรณคดีไทยในยุค พ.ศ. 2489–2495 ไว้ อาทิ พระยา
อนุมานราชธน, ธนิต อยู่โพธิ์, สมโรจน์ สวัสดิกุล ณ อยุธยา, พระวรวงศ์เธอ
พระองค์เจ้าเปรมบุรฉัตร, พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าธานีนิวัต, หม่อมเจ้าพูนพิศมัย
ดิศกุล, เจือ สตะเวทิน, สุกิจ นิมมานเหมินท์, ป.ส. ศาสตรี, วิทย์ ศิวะศริยานนท์,
พระราชธรรมนิเทศ, หม่อมหลวงจินตนา นพวงศ์ เป็นต้น กลุ่มวงวรรณคดีได้ผลิต
วารสารของกลุ่มขึ้นเพื่อเป็นพื้นที่ในการเผยแพร่ผลงานของสมาชิก กล่าวคือ ได้มี
การผลิตวารสารวงวรรณคดีซึ่งเป็นวารสารรายเดือนขึ้นโดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อ
“ส่งเสริมวรรณคดีและการอ่านหนังสือที่เป็นประโยชน์ให้แพร่หลายยิ่งขึ้น”
(หม่อมหลวงจิตติ นพวงศ์, 2489: 42) จากการศึกษาเนื้อหาสาระต่างๆ ในวารสาร
วงวรรณคดีสามารถจ าแนกเนื้อหาออกเป็น 10 ประเภท ได้แก่ ประเภทแสดงความ
จงรักภักดีต่อพระมหากษัตริย์ ประเภทให้คติสอนใจ ประเภทบันทึกสังคม ประเภท
ให้ความบันเทิง ประเภทให้ความรู้ทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี ประเภทให้
1
ในการประชุมครบรอบปีที่ 2 ในวันที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2491 ที่ประชุม
มีมติให้ตั้งกลุ่มวงวรรณคดีเป็นสมาคมวงวรรณคดี
