Page 141 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

8.2.3 การใช้น�้าหมักชีวภาพที่เตรียมจากสารเร่ง พด.2
น�้าหมักชีวภาพได้จากการหมักวัสดุอินทรีย์ ไม่ว่าจะเป็นพืชหรือสัตว์ที่มีลักษณะสดหรือ

อวบน�้า โดยกิจกรรมของจุลินทรีย์ในสภาพที่ไม่ต้องการอากาศ จากการวิเคราะห์ปริมาณฮอร์โมนชนิด
ต่างๆ ในน�้าหมักชีวภาพที่ผลิตจากผลไม้ พบว่า มีฮอร์โมนสูงกว่าน�้าหมักชีวภาพที่ผลิตจากปลา โดยเฉพาะ
ฮอร์โมนจิบเบอร์เรลลิน ที่ตรวจพบสูงถึง 136.76 มิลลิกรัมต่อลิตร นอกจากนั้นยังตรวจพบฮอร์โมน

ออกซินและไซโตไคนิน ที่มีปริมาณ 16.19 และ 19.09 มิลลิกรัมต่อลิตร ตามล�าดับ การใช้น�้าหมักชีวภาพ
ให้มีประสิทธิภาพนั้น ต้องใช้ควบคู่ไปกับการปรับปรุงบ�ารุงดินด้วยอินทรียวัตถุ (กรมพัฒนาที่ดิน, 2545)

น�้าหมักชีวภาพที่ฉีดพ่น ช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืช เร่งการเจริญเติบโตของรากพืช เพิ่มการ
ขยายตัวของใบและการยืดตัวของล�าต้น ส่งเสริมการออกดอกและติดผลของพืช (ภาพที่ 4.4) (เสียงแจ๋ว
และคณะ, 2550)

ภาพที่ 4.4 ฉีดพ่นน�้าหมักชีวภาพให้ข้าว เมื่อข้าวอายุ 30 50 และ 60 วัน

8.3 การจัดการน�้าในดินเปรี้ยวจัดเพื่อปลูกข้าว

น�้าเป็นปัจจัยที่จ�าเป็นส�าหรับการปลูกพืชทุกชนิด โดยเฉพาะปลูกข้าว ต้องมีน�้าขังในนาตลอด
ฤดูการปลูก ถ้าข้าวขาดน�้าในช่วงตั้งท้อง เมล็ดข้าวจะลีบ ได้ผลผลิตข้าวต�่า นอกจากนั้นนาข้าวที่เป็น
ดินเปรี้ยวจัด การมีน�้าขังในนาช่วยป้องกันการเกิดออกซิเดชันของไพไรท์ในดิน ลดการเกิดกรดเพิ่มขึ้น

ในดิน และการระบายถ่ายเทน�้าช่วยล้างกรดและสารพิษออกไปจากดิน ข้าวที่ปลูกจะเจริญงอกงามและ
ให้ผลผลิตสูง ดังนั้นในพื้นที่ดินเปรี้ยวจัดที่อยู่ในเขตชลประทาน มีคลองส่งน�้า มีน�้าใช้ตลอดปี เกษตรกร

สามารถปลูกข้าวได้ปีละอย่างน้อย 2 ครั้ง ดินมีความชุ่มชื้นต่อเนื่องเป็นเวลานาน ท�าให้ดินเปรี้ยวจัดที่
ปรับปรุงด้วยวัสดุปูน มีความรุนแรงของกรดลดลงอย่างต่อเนื่อง ท�าให้ประสิทธิภาพของปูนที่ใช้อยู่ได้
นาน 4-5 ปี ช่วยลดปริมาณการใช้ปูนในครั้งต่อๆ ไป เป็นการลดต้นทุนการผลิตให้เกษตรกร

ดิน ธาตุอาหารและปุ๋ยข้าว ดินนาที่เป็นปัญหาต่อการปลูกข้าว 137