Page 98 -
P. 98
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คุณภาพดินเพื่อการเกษตร
ต�ร�งที่ 3.10 ตัวชี้บอกที่สำ�คัญสำ�หรับก�รประเมินคุณภ�พดิน
ด้�นฟิสิกส์ ด้�นเคมี ด้�นชีวภ�พ
โครงสร้�ง pH อัตร�ก�รห�ยใจ
คว�มหน�แน่นรวม CEC ไส้เดือน
ก�รระบ�ยนำ้� ธ�ตุอ�ห�รพืชที่เป็นประโยชน์ ชนิดและจำ�นวนจุลินทรีย์
อัตร�ก�รซึมนำ้� อินทรียวัตถุ มวลชีวภ�พของจุลินทรีย์
คว�มจุคว�มชื้น เกลือที่ละล�ยได้ คว�มหล�กหล�ยท�งชีวภ�พ
คว�มแข็ง (strength) หรือ ก�รปนเปื้อน (โลหะและส�รชีวพิษ) เชื้อโรคที่เป็นอันตร�ยต่อพืช สัตว์
คว�มทนท�นต่อก�รสอดแทรก และมนุษย์
(penetration resistance)
4. หน้�ที่ของดินซึ่งเกี่ยวข้องกับคุณภ�พดินด้�นต่�งๆ
แม้ว่�คำ�นิย�มของทั้งคุณภ�พดินและคุณภ�พระบบนิเวศที่นักวิช�ก�รแต่ละกลุ่มบัญญัติไว้ จะ
ยังเป็นที่โต้เถียงและไม่ลงรอยกันทีเดียว แต่อ�จถือต�มแนวคิดแบบก�รเกษตรดั้งเดิม ที่ยึดหลักก�รด้�น
“คว�มเหม�ะสมสัมพัทธ์ (relative fitness) ของดินหรือระบบนิเวศ” ในก�รทำ�หน้�ที่ต่�งๆ เมื่อเทียบกับ
สภ�พธรรมช�ติที่ปร�ศจ�กก�รรบกวนก็ได้ สำ�หรับหน้�ที่ของดินที่เกี่ยวข้องกับคุณภ�พของแต่ละด้�น
เช่น คุณภ�พดิน คุณภ�พนำ้� คุณภ�พอ�ก�ศ (Brady and Weil, 2010) ฯลฯ มีดังนี้
1) คุณภ�พดิน พิจ�รณ�จ�กหน้�ที่ของดินใน 7 เรื่องต่อไปนี้
(1) เป็นตัวกล�งสนับสนุนหรือคำ้�จุนก�รผลิตพืชของระบบนิเวศเกษตร หรือระบบนิเวศ
ธรรมช�ติ
(2) รองรับนำ้� จัดสัดส่วนและกักเก็บนำ้�
(3) ก�รมีภ�วะบัฟเฟอร์และหมุนเวียนธ�ตุอ�ห�ร
(4) ก�รย่อยสล�ยของเสียและลดคว�มเป็นพิษในของเสีย
(5) ก�รแลกเปลี่ยนอ�ก�ศกับบรรย�ก�ศ
(6) เป็นถิ่นที่อยู่ของสิ่งมีชีวิตที่อ�ศัยใต้ผิวดิน
(7) เป็นแหล่งของคว�มหล�กหล�ยท�งพันธุกรรม
2) คุณภ�พนำ้� พิจ�รณ�จ�ก 5 เรื่องต่อไปนี้
(1) เป็นตัวกล�งสนับสนุนหรือคำ้�จุนก�รผลิตพืชของระบบนิเวศเกษตร
(2) เป็นตัวกล�งสำ�หรับระบบนิเวศเกษตรและระบบนิเวศธรรมช�ติ
94 สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย
