Page 183 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คุณภาพดินเพื่อการเกษตร

ก�รจำ�แนกเนื้อดินเป็นกลุ่มประเภทต�มสัดส่วนผสมของอนุภ�คทร�ย ทร�ยแป้งและดินเหนียว
ได้ 12 ประเภท แต่จัดรวมเป็น 3 กลุ่ม คือ

1) กลุ่มดินเนื้อละเอียด มีเนื้อดิน 5 ประเภท คือ ดินเหนียว (clay) ดินเหนียวปนทร�ยแป้ง
(silty clay) ดินเหนียวปนทร�ย (sandy clay) ดินร่วนปนดินเหนียว หรือดินร่วนเหนียว (clay loam)

และดินร่วนเหนียวปนทร�ยแป้ง (silty clay loam)
2) กลุ่มดินเนื้อป�นกล�ง มีเนื้อดิน 4 ประเภท คือ ดินร่วนเหนียวปนทร�ย (sandy clay loam)
ดินร่วน (loam) ดินร่วนปนทร�ยแป้ง (silt loam) และดินทร�ยแป้ง (silt) และ

3) กลุ่มดินเนื้อหย�บ มีเนื้อดิน 3 ประเภท คือ ดินทร�ย (sand) ดินทร�ยปนดินร่วนหรือดิน
ทร�ยร่วน (loamy sand) และร่วนปนดินทร�ยหรือดินร่วนทร�ย (sandy loam) ดังภ�พที่ 7.1

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Percent clay Clay Percent silt

Silty
Sandy clay
clay
Clay loam Silty clay
loam
Sandy clay loam
Loam
Sandy loam Silt loam

Loamy
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Sand sand Silt
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10
Percent sand

ภ�พที่ 7.1 ภ�พส�มเหลี่ยมแสดงก�รจำ�แนกเนื้อดิน

1.1.1 คว�มสัมพันธ์กับก�รทำ�หน้�ที่ของดิน เนื้อดินมีคว�มสัมพันธ์กับสมบัติอื่นๆ ของดิน
ดังนี้คือ คว�มจุในก�รแลกเปลี่ยนแคตไอออน (CEC) ของดินจะสูงถ้�มีสัดส่วนของดินเหนียวม�ก ดินที่มี

CEC สูงจะดูดซับแคตไอออนได้ม�กและยึดเก�ะกับอินทรียวัตถุได้ม�กด้วย นอกจ�กนั้นก�รกระจ�ยของ
อนุภ�คดินยังเป็นปัจจัยที่กำ�หนดขน�ดของช่องว่�งระหว่�งอนุภ�คและระหว่�งเม็ดดินอีกด้วย ขน�ดของ
ช่องใหญ่และเล็กซึ่งมีม�กน้อยแตกต่�งกันนั้นมีคว�มสัมพันธ์กับก�รเคลื่อนย้�ยของนำ้�และอ�ก�ศในดิน

สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย 179