Page 182 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
คุณภาพดินเพื่อการเกษตร

บทที่ 7 ไม่ใช้ระบบคะแนนเหมือนกับที่กล่�วไว้ในบทที่ 6
ก�รประเมินตัวชี้บอกที่จะกล่�วต่อไปนี้

เนื่องจ�กยังไม่มีกร�ฟแสดงคว�มสัมพันธ์ระหว่�ง
ข้อมูลที่ได้จ�กก�รวิเคร�ะห์กับระดับคะแนน จึง
การประเมิน ระบุผลก�รประเมินในลักษณะใดลักษณะหนึ่งซึ่ง

คุณภาพดิน มีคว�มสัมพันธ์กับก�รเจริญเติบโตของพืช

ด้วยการแจง 1. ตัวชี้บอกท�งฟิสิกส์

ตัวชี้บอกท�งฟิสิกส์ที่สำ�คัญมี 6 ร�ยก�ร

ระดับเชิงคุณภาพ คือ (1) เนื้อดิน (2) โครงสร้�งดิน (3) คว�มหน�

แน่นรวม (4) ก�รยุ่ยของก้อนดิน (5) แผ่นแข็งปิด
ผิวดิน และ (6) ก�รแทรกซึมนำ้� (Andrews et

al., 2004; Anonymous, 2009; Gugino et al.,
2009; Jokela et al., 2009; USDA, 2001a,
USDA, 2001b; USDA, 2009a; USDA, 2009b)

1.1 เนื้อดิน
เนื้อดิน เป็นสมบัติที่บ่งบอกถึงคว�มหย�บ

หรือละเอียดของดิน เนื่องจ�กเมื่อพิจ�รณ�เฉพ�ะ
ส่วนที่เป็นส�รอนินทรีย์แล้ว ดินส่วนที่ใช้ประเมิน
เนื้อดินประกอบด้วยอนุภ�คขน�ดทร�ย (sand,

0.05-2 มม.) ทร�ยแป้ง (silt, 0.002-0.05 มม.)
และดินเหนียว (clay, เล็กกว่� 0.002 มม.)

สัดส่วนต่�งๆ กัน ก�รประเมินเนื้อดินไม่รวมสิ่ง
ต่อไปนี้ 1) ส่วนที่มีขน�ดใหญ่กว่� 2 มม. เช่น
ทร�ยหย�บ กรวดหรือก้อนหิน เนื่องจ�กวัสดุที่มี

ขน�ดดังกล่�ว ค่อนข้�งเฉื่อยเชิงกิจกรรมต่�งๆ
และ 2) อินทรียวัตถุ ซึ่งมีธรรมช�ติเป็นส�รอินทรีย์

เนื้อดินเป็นสมบัติภ�ยในของดิน ซึ่งเกี่ยวข้องกับ
สมบัติท�งเคมีและชีวภ�พ ตลอดจนสมบัติท�ง
ฟิสิกส์อื่นๆ ของดินเป็นอย่�งม�ก

178 สมาคมดินและปุ๋ยแห่งประเทศไทย