Page 19 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว 11
บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร

12 พันธุศาสตร์ประชากร ความถี่ที่เกิดขึ้น ความถี่ของแต่ละจีโนไทป์ในรุ่นลูก
สำาหรับการปรับปรุงพันธุ์
คู่ผสม
AA Aa aa
เมื่อมีการผสมพันธุ์ระหว่างเพศผู้และเพศเมีย พบว่า ความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูกปรากฏ ดังนี้
2
-
= 0.09
0.09
TT x TT
-
(0.30)
TT x Tt 2(0.30)(0.42) = 0.252 0.126 q 0.126 a -
p
A
m
TT x tt 2(0.30)(0.28) = 0.168 - m 0.168 -
Aa
pq
AA
p A บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร 11
p p
2 m f
f Tt x Tt (0.42) = 0.1764 0.0441 f m 0.0882 0.0441
q Tt x tt a p q Aa q q aa
-
0.1176
0.1176
m f
f 2(0.42)(0.28) m f = 0.2352 ความถี่ของแต่ละจีโนไทป์ในรุ่นลูก
คู่ผสม แม่ (0.28) = 0.0784 AA Aa 0.0784
2 ความถี่ที่เกิดขึ้น
-
-
tt x tt
aa
พ่อ
11
บทที่ 1 องค์ประกอบทางพันธุกรรมและการเข้าสู่สมดุลของประชากร
1
ผลรวม
1 2
0.09
TT x TT (0.30) = 0.09 0.2601 0.4998 0.2401
-
-
p A q a p A q - a

ความถี่ของแต่ละจีโนไทป์ในรุ่นลูก
f
f TT x Tt 2(0.30)(0.42) = 0.252 0.126 0.126 m
m
ความถี่ของยีน T เท่ากับ 0.2601+ (0.4998/2) = 0.51 และความถี่ของยีน t เท่ากับ
ความถี่ที่เกิดขึ้น
คู่ผสม
-
TT x tt 2(0.30)(0.28) = 0.168 AA 0.168 aa
-
Aa
0.2401+(0.4998/2) = 0.49 2
Tt x Tt
0.0441
2
(0.30)
= 0.09
-
TT x TT
0.09
p p AA (0.42) = 0.1764 pq 0.0441 0.0882 q q aa -
Aa
p q Aa
f m
m f
m f นอกจากความสมดุลของประชากรที่มียีนอยู่บนออโตโซมยังมีแบบอื่นๆ อีกดังนี้ m f
-
Tt x tt
-
TT x Tt 2(0.42)(0.28) = 0.2352 0.126 0.1176 0.1176
2(0.30)(0.42)
= 0.252
0.126
เมื่อพิจารณายีน 1 คู่ ประกอบด้วย 2 อัลลีล พบว่า ในประชากรที่มีเพศผู้และเพศเมีย จะมีอัลลีล
-
0.0784
(0.28)
tt x tt
= 0.0784
-
2
0.168
-
-
TT x tt
= 0.168
2(0.30)(0.28)
ที่แยกเพศ ตามสัญลักษณ์ดังภาพด้านบน = 0.1764 0.2601 0.0882 0.2401
1
1
ผลรวม
ความสมดุลของประชากรที่มีความถี่ของยีนในเพศผู้และเพศเมียที่แตกต่างกัน 0.4998
0.0441
0.0441
2
Tt x Tt
(0.42)
Tt x tt 2(0.42)(0.28) = 0.2352 - 0.1176 0.1176
จะเห็นได้ว่า ในประชากรที่มีความถี่ของยีนเพศผู้และเมียที่ไม่เท่ากัน จะมีการผสมอย่างสุ่มหนึ่งครั้งก่อน
เริ่มจากการก าหนดประชากรของเพศผู้และเพศเมียก่อน ให้สัญลัษณ์ที่แตกต่างกัน โดย m จะเป็น
ความถี่ของยีน T เท่ากับ 0.2601+ (0.4998/2) = 0.51 และความถี่ของยีน t เท่ากับ
= 0.0784
(0.28)
tt x tt
2
เมื่อมีการผสมกันแบบสุ่มอีกครั้ง ประชากรถึงจะเข้าสู่สภาพสมดุล - - 0.0784
สัญลักษณ์ของเพศผู้ย่อมาจาก male และ f เป็นสัญลักษณ์ของเพศเมียย่อมาจาก female
0.2401+(0.4998/2) = 0.49
ผลรวม 1 1 0.2601 0.4998 0.2401
จากภาพความถี่ของจีโนไทป์ในรุ่นลูก เท่ากับ p p AA + (p q + pq ) Aa + q q aa
ประชากรเพศผู้มีความถี่ของจีโนไทป์ AA : Aa : aa ให้สัญลักษณ์เป็น D : H : R

นอกจากความสมดุลของประชากรที่มียีนอยู่บนออโตโซมยังมีแบบอื่น
mๆ อีกดังนี้
m
m
f m
m f
m f
m f
ความถี่ของยีน T เท่ากับ 0.2601+ (0.4998/2) = 0.51 และความถี่ของยีน t เท่ากับ
 ความถี่ของยีน A ในเพศผู้ f(p ) = D + ½ H
ความถี่ของยีน A ในรุ่นลูก เท่ากับ ½(p + p) = p

0.2401+(0.4998/2) = 0.49
m
m
m
f
m
ความสมดุลของประชากรที่มีความถี่ของยีนในเพศผู้และเพศเมียที่แตกต่างกัน
ความถี่ของยีน a ในเพศผู้ f(q ) = R + ½ H
ความถี่ของยีน a ในรุ่นลูก เท่ากับ ½(q + q) = q
นอกจากความสมดุลของประชากรที่มียีนอยู่บนออโตโซมยังมีแบบอื่นๆ อีกดังนี้
m
m
m
m
f
เริ่มจากการก าหนดประชากรของเพศผู้และเพศเมียก่อน ให้สัญลัษณ์ที่แตกต่างกัน โดย m จะเป็น
ส่วนประชากรเพศเมียมีความถี่ของจีโนไทป์ AA : Aa : aa ให้สัญลักษณ์เป็น D : H : R
ตัวอย่ำง ในประชากรเพศผู้มี genotypic array 0.3 AA + 0.5 Aa + 0.2 aa f f

สัญลักษณ์ของเพศผู้ย่อมาจาก male และ f เป็นสัญลักษณ์ของเพศเมียย่อมาจาก female
f
ความสมดุลของประชากรที่มีความถี่ของยีนในเพศผู้และเพศเมียที่แตกต่างกัน
 ความถี่ของยีน A ในเพศเมีย f(p) = D + ½ H
ในประชากรเพศเมียมี genotypic array 0.1 AA + 0.4 Aa + 0.5 aa : R
ประชากรเพศผู้มีความถี่ของจีโนไทป์ AA : Aa : aa ให้สัญลักษณ์เป็น D : H
f
f
f
m
m
m
เริ่มจากการก าหนดประชากรของเพศผู้และเพศเมียก่อน ให้สัญลัษณ์ที่แตกต่างกัน โดย m จะเป็น
ความถี่ของยีน a ในเพศเมีย f(q) = R + ½ H
ความถี่ของยีน A ในเพศผู้ f(p ) = D + ½H = 0.3 + ½(0.5) = 0.55
 ความถี่ของยีน A ในเพศผู้ f(p ) = D + ½ H m
f
f
f
mf เป็นสัญลักษณ์ของเพศเมียย่อมาจาก female
สัญลักษณ์ของเพศผู้ย่อมาจาก male และ
m
m
m
m

ความถี่ของยีน a ในเพศผู้ f(q ) = R + ½ H
ประชากรเพศผู้มีความถี่ของจีโนไทป์ AA : Aa : aa
mให้สัญลักษณ์เป็น D : H
ความถี่ของยีน a ในเพศผู้ f(q ) = R + ½H = 0.2 + ½(0.5) = 0.45 : R
m
m
m
m
m
m m m

ส่วนประชากรเพศเมียมีความถี่ของจีโนไทป์ AA : Aa : aa ให้สัญลักษณ์เป็น D : H : R
ความถี่ของยีน A ในเพศเมีย f(p) = D + ½H = 0.1 + ½(0.4) = 0.3
 ความถี่ของยีน A ในเพศผู้ f(p ) = D + ½ H f f f f
m
m
m
f
f
 ความถี่ของยีน A ในเพศเมีย f(p) = D + ½ H
ความถี่ของยีน a ในเพศผู้ f(q
f ) = R + ½ H
f
ความถี่ของยีน a ในเพศเมีย f(q) = R + ½H = 0.5 + ½(0.4) = 0.7
f
m
m
m
f f f
ความถี่ของยีน a ในเพศเมีย f(q) = R + ½ H f f f f
ส่วนประชากรเพศเมียมีความถี่ของจ
fีโนไทป์ AA : Aa : aa ให้สัญลักษณ์เป็น D : H : R
f

 ความถี่ของยีน A ในเพศเมีย f(p) = D + ½ H
f
f
f

ความถี่ของยีน a ในเพศเมีย f(q) = R + ½ H f
f
f