Page 54 -
P. 54
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
Time-series Analysis (4.6) การประมาณค่าความสัมพันธ์ในระยะสั นและระยะยาวระหว่างราคาสินค้า
เกษตรในประเทศไทยและราคาสินค้าเกษตรในตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้าในตลาดโลก: กรณีศึกษาราคา
ยางพารา
4.1 สรุปบทสัมภาษณ์ผู้เชี ยวชาญ (Interview Summary)
จากการสัมภาษณ์ผู้เชี ยวชาญจากฝ่ายวิจัยและสารสนเทศจากสํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร
กรมการข้าว สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย สถาบันวิจัยยาง มูลนิธิสถาบันพัฒนามันสําปะหลังแห่งประเทศไทย
และสมาคมปาล์มนํ ามันและนํ ามันปาล์มแห่งประเทศไทย เพื อขอความคิดเห็นถึงสาเหตุที อาจทําให้เกิดการ
เปลี ยนแปลงในโครงสร้างราคาพืชเศรษฐกิจ อันประกอบด้วย ข้าว ยางพารา มันสําปะหลัง และปาล์มนํ ามัน
รวมถึงช่องทางที ภัยพิบัติทางธรรมชาติหรือสาเหตุนั นจะส่งผลกระทบต่อการเปลี ยนแปลงโครงสร้างราคา
พืชผล ผู้เชี ยวชาญล้วนให้ความคิดเห็นไปในทางเดียวกันว่า เป็นการยากที จะระบุอย่างแน่ชัดว่า ปัจจัยใด
ปัจจัยหนึ ง คือปัจจัยที มีผลต่อราคาสินค้าเกษตรมากที สุด เนื องจากปัจจัยหลักที ส่งผลต่อความผันผวนของ
ราคาจะแตกต่างกันไปในแต่ละช่วงเวลา จึงจําเป็นต้องพิจารณาหลาย ๆ ปัจจัยร่วมกัน
ข้าว
ข้าวถือเป็นสินค้าที มีผู้ปลูกมากราย และผู้ซื อก็มากรายเช่นกัน อย่างไรก็ตาม หลายประเทศสามารถ
ปลูกข้าวได้ จึงมีการนําเข้าข้าวตามความจําเป็นเท่านั น ประเทศไทยเป็นประเทศที ส่งออกข้าวจํานวนมาก
โดยเฉพาะข้าวขาว โดยข้าวขาวและข้าวสั นมีพื นที เพาะปลูกและผลผลิตสูงกว่าข้าวหอมมะลิ โดยข้าวสั นจะ
ถูกส่งออกไปยังประเทศ Africa ส่วนข้าวหอมมะลิเป็นข้าวคุณภาพ พื นที เพาะปลูกส่วนใหญ่อยู่ที ภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือของไทย มีบ้างในภาคกลางและภาคเหนือตอนล่าง ข้าวหอมมะลิเป็นข้าวนาปีที ออก
ผลผลิตออกสู่ตลาดในช่วงเดือนพฤศจิกายนและธันวาคม
ในอดีต โครงสร้างการส่งออกข้าว ประกอบด้วย เกษตรกร โรงสีข้าว หยง และผู้ส่งออก ในอดีต
เกษตรกรเก็บเกี ยวข้าวแล้วขายให้แก่โรงสีข้าว โรงสีข้าวจึงถือเป็นผู้ดูแลคลังข้าว (stock) แต่ไม่มีคําสั งซื อ
(order) ในขณะที ผู้ส่งออกคือผู้ที ได้รับคําสั งซื อ (order) จากต่างประเทศ แต่ไม่มีคลังข้าว หยงซึ งเปรียบ
เหมือนพ่อค้าคนกลางภายในประเทศที รับ order จากผู้ส่งออกแล้วติดต่อซื อข้าวจากโรงสี หยงจึงมีบทบาทที
สําคัญมากต่อการส่งออกข้าวไทยในอดีต อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบัน บทบาทของหยงได้ลดลงไปมาก
เนื องจากโรงสีและผู้ส่งออกแข่งขันกันรวบรวมผลผลิตและเก็บรวบรวม stock ตลอดจน โรงสีได้รับ order
ในการส่งออกด้วย โดยโรงสีหลายแห่ง อาทิ โรงสีที เป็นสมาชิกในสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย จะอ้างอิงราคา
ในตลาดโลก
ผู้เชี ยวชาญจากสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยได้ให้ความเห็นว่า การค้าข้าวในปัจจุบันได้เปลี ยนแปลงไป
มีการปรับตัว เน้นการจัดการ stock ข้าว ร่วมกับการ forward sell ที เกี ยวกับการคาดการณ์
4-2