Page 61 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ส่วนที่

กำรผลิตโคเนื้อเชิงกำรค้ำ 4

4.1 กำรผลิตโคเนื้อเชิงกำรค้ำคืออะไร

การผลิตโคเนื้อเชิงการค้า หมายถึง กระบวนการผลิตโคเนื้อเพื่อให้ได้เนื้อโคเพื่อบริโภค ซึ่งมีความเชื่อมโยง

กันตั้งแต่การผลิตลูกโค การเลี้ยงโครุ่น การเลี้ยงโคขุน และการช�าแหละแปรรูป
อธิบายให้เข้าใจง่ายๆ ก็คือการเลี้ยงโคเนื้อที่มีระบบแบบแผน มีเปาหมายของการเลี้ยง เป็นการเลี้ยงโคเนื้อ
ตามหลักวิชาการ เลี้ยงแบบฟาร์มเป็นการค้าในพื้นที่ตนเอง มีคอกและโรงเรือนต่างๆ มีการท�าแปลงหญ้า

มีการเก็บส�ารองอาหารสัตว์ เช่น ท�าหญ้าหมัก หญ้าแห้ง ไว้ให้โคกินในฤดูแล้ง อาจหาซื้ออาหารสัตว์มาใช้
เลี้ยงเสริมบ้าง เช่น ผลพลอยได้การเกษตร อาหารข้น มีการบันทึกข้อมูลสถิติต่างๆ เกี่ยวกับโคเนื้อ (จัดท�า

ทะเบียนฟาร์ม) มีการบันทึกรายรับ-รายจ่ายด้านต่างๆ (บัญชีฟาร์ม)
การเลี้ยงโคเนื้อในรูปแบบของการท�าฟาร์มในเชิงการค้าแบ่งได้เป็น 2 รูปแบบ ตามวัตถุประสงค์
ของการเลี้ยงดังนี้

1. การเลี้ยงเพื่อจ�าหน่ายโคส�าหรับใช้เป็น พ่อ-แม่พันธุ์ การท�าฟาร์มในลักษณะนี้ได้มุ่งเน้นไปที่
การปรับปรุงและพัฒนาพันธุ์เป็นหลัก ทั้งนี้เนื่องจากต้องการที่จะจ�าหน่ายผลผลิตของฟาร์มออกไปในรูป

ของการจ�าหน่ายพ่อ-แม่พันธุ์โคเนื้อ เช่นฟาร์มเลี้ยงโคบราห์มันพันธุ์แท้ ผลผลิตที่ได้จะจ�าหน่ายออกโดยมี
การจัดแบ่งคุณภาพและมาตรฐานตามเกรดของโคแต่ฟาร์มลักษณะนี้จะมีไม่มากนักเพราะลงทุนค่อนข้างสูง
2. การเลี้ยงเพื่อผลิตลูกโคที่จะน�าไปขุน เป็นการเลี้ยงโคเนื้อเชิงการค้าที่ได้รับความนิยมอย่างมาก

ในปัจจุบัน มีทั้งฟาร์มขนาดใหญ่ ขนาดกลาง และขนาดเล็ก เพื่อปอนโคเนื้อให้กับผู้ท�าธุรกิจการเลี้ยงโคขุน
อีกต่อหนึ่ง โคแม่พันธุ์ที่เลี้ยงส่วนใหญ่เป็นโคลูกผสมบราห์มัน รายได้หลักของฟาร์มจะได้จากการจ�าหน่ายลูกโค
อายุ 1 ปีถึง 1 ปีครึ่ง ในขณะเดียวกันลูกโคเพศเมียที่เกิดขึ้นอาจจะจ�าหน่ายไปเป็นโคแม่พันธุ์ส�าหรับการผลิต

ลูกโคเข้าขุนในระบบต่อไป

4.2 สิ่งจ�ำเป็นที่ควรมีในระบบกำรผลิตโคเนื้อเชิงกำรค้ำ

1) มีการจัดตั้งองค์กรหรือหน่วยหลักที่จะขับเคลื่อนงานทั้งระบบในรูปของ กลุ่มเกษตรกร วิสาหกิจชุมชน

สหกรณ์ ชมรม สมาคม ฯลฯ
2) มีการแต่งตั้งคณะกรรมการบริหารกิจการจากทั้งภาครัฐ เอกชน และเกษตรกร เพื่อท�าหน้าที่
ก�าหนดนโยบาย ให้ความเห็นชอบแผนยุทธศาสตร์การผลิตโคเนื้อเชิงการค้า อ�านวยการควบคุมติดตาม ประเมินผล

ตลอดจนสนับสนุนให้ความช่วยเหลือการด�าเนินการด้านต่างๆ
3) มีการแต่งตั้งคณะท�างานฝ่ายต่างๆตามแผนยุทธศาสตร์จากทั้งภาครัฐ เอกชน และเกษตรกร

เพื่อท�าหน้าที่ ร่วมคิด ร่วมท�างานการพัฒนาการผลิตโคเนื้อเชิงการค้า
4) มีการจัดท�าแผนยุทธศาสตร์การผลิตโคเนื้อเชิงการค้า โดยมีทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องได้มีส่วนร่วม
5) มีการน�าแผนยุทธศาสตร์สู่การปฏิบัติ

6) มีการควบคุมและประเมินยุทธศาสตร์อย่างมีประสิทธิภาพ

คู่มือปฏิบัติงาน การผลิตโคเนื้อเชิงการค้า ส�าหรับเจ้าหน้าที่ 59
Commercial Beef Cattle Production Work Manual Official Edition