Page 53 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ด้านการใช้ประโยชน์โคแม่พันธุ์บราห์มันพันธุ์แท้ ท�าได้ใน 2 แนวทาง คือ
ก. ผสมปรับปรุงพันธุ์โคบราห์มันพันธุ์แท้ซึ่งเป็นแนวทางหลัก

ข. ผสมกับโคยุโรปเพื่อผลิตโคลูกผสมยุโรปเกรดคุณภาพสูงปอนตลาดระดับสูงแต่ยังคงรักษา
แม่โคบราห์มันดั้งเดิมไว้ หรือผสมผลิตทั้งโคบราห์มันพันธุ์แท้ และลูกผสมยุโรปสลับกันในแม่ตัวเดิม ซึ่งก็ขึ้นกับ
สถานการณ์ ผู้เลี้ยงต้องตัดสินใจเอง

ข้อสังเกต : ในทางปฏิบัติฟาร์มที่มีแม่โคบราห์มันจ�านวนมากอาจแบ่งแม่โคออกเป็น 3 เกรด
เกรด A ใช้เพื่อการปรับปรุงพันธุ์โคบราห์มัน ผลิตโคบราห์มันพันธุ์แท้คุณภาพสูง

เกรด B-C ใช้เพื่อการผลิตโคลูกผสมยุโรปเข้าสู่ตลาดระดับบน

3.7 ตัวอย่ำงแผนกำรผสมพันธุ์ผลิตลูกโคให้ตรงตำมควำมต้องกำร

ของตลำด

กลุ่มต้นน�้าต้องวางแผนผลิตลูกโคให้สอดคล้องตามความต้องการของตลาดตามแผนธุรกิจที่ได้ก�าหนดไว้

ตัวอย่ำงที่ 1 กำรผสมพันธุ์เพื่อผลิตโคลูกผสมบรำห์มัน
โจทย์ ตลาดโคเนื้อ : ตลาดระดับกลาง ต้องการโคลูกผสมบราห์มันเนื้อนุ่ม

ตอบโจทย์
1. แม่โค : ใช้แม่โคพันธุ์ผสมบราห์มันสายเลือดตั้งแต่ 50% ขึ้นไป โดยตรวจสอบจากพันธุ์ประวัติ
หรือถ้าไม่มีพันธุ์ประวัติ ให้ประเมินระดับสายเลือดโดยเจ้าหน้าที่ที่มีประสบการณ์ (กรมปศุสัตว์)

คัดเลือกแม่โคเข้าผสมพันธุ์โดยพิจารณาจากโครงร่าง ข้อมูลสมรรถภาพด้านต่างๆ และพิจารณา
เปาหมายด้วยว่าต้องการได้ลูกโคที่มีคุณลักษณะอย่างไร
2. พ่อพันธุ์ : เลือกใช้วิธีการผสมพันธุ์ว่าจะใช้การผสมเทียม หรือผสมจริง (พ่อพันธุ์) ถ้าผสมพันธุ์

โดยใช้พ่อพันธุ์จะจัดการผสมพันธุ์ในกลุ่มแบบใหน คัดเลือกพ่อพันธุ์บราห์มันที่มีคุณลักษณะอย่างไร
ถ้าใช้วิธีผสมเทียม ต้องจัดระบบการผสมเทียมให้มีประสิทธิภาพ คัดเลือกใช้น�้าเชื่อจากพ่อโค
ที่มีคุณลักษณะตามเปาหมายการผลิตลูกโค

3. ระบบการผสมพันธุ์ : จัดการผสมพันธุ์โดยวิธียกระดับพันธุ์ที่เรียกว่า Grading Up หรือ Up Grading
เช่น อยากได้โคบราห์มันเพราะมีเนื้อมาก และอยู่ในสภาพประเทศไทยได้ก็เอาพ่อบราห์มันผสม

กับแม่พื้นเมืองได้ลูกสาวใช้พ่อบราห์มันไปเรื่อยๆประมาณ 5 ชั่ว ก็จะได้โคที่มีเลือดโคบราห์มัน
ถึง 96.875% ถือว่าได้พันธุ์แท้บราห์มันแล้ว (ราว 17-18 ปี)

คู่มือปฏิบัติงาน การผลิตโคเนื้อเชิงการค้า ส�าหรับเจ้าหน้าที่ 51
Commercial Beef Cattle Production Work Manual Official Edition