Page 45 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

เปนหลักฐานที่บงชี้วาตลาดเชาที่ดินมีสวนสําคัญตอการลดความเหลื่อมล้ําในการถือครองที่ดิน โดยการ

เคลื่อนยายที่ดินจากครัวเรือนที่มีที่ดินจํานวนมากไปยังครัวเรือนที่ขาดแคลนที่ดินทํากิน

ตาราง 4.18 ขนาดที่ดินถือครองเปนเจาของจําแนกตามสถานะการเชาที่ดิน รายจังหวัด

2000 2003 2007 2010 2013 เฉลี่ย 2000-2013

ครัวเรือนที่เปนผูเชาที่ดิน (หนวย: ไร)
ฉะเชิงเทรา 12.04 11.89 12.22 11.09 11.78 11.82

ลพบุรี 30.15 19.66 24.15 31.48 24.75 26.14

บุรีรัมย 14.69 14.19 13.73 15.80 18.04 15.06

ศรีสะเกษ 7.81 7.92 9.13 7.67 5.23 7.79
เฉลี่ยทุกจังหวัด 15.44 13.11 14.56 16.21 15.05 14.79

ครัวเรือนที่เปนผูปลอยเชาที่ดิน (หนวย: ไร)

ฉะเชิงเทรา 88.72 82.39 39.46 41.87 35.07 60.18
ลพบุรี 71.50 70.13 63.75 34.13 36.75 58.79

บุรีรัมย 55.00 45.63 56.75 52.59 54.93 51.64

ศรีสะเกษ 36.60 32.00 36.50 15.00 15.00 32.34
เฉลี่ยทุกจังหวัด 63.28 53.99 48.07 43.79 42.26 51.67

ที่มา: จากการคํานวนของผูวิจัยจากฐานขอมูล Townsend Thai Project (2013)

อยางไรก็ตาม จํานวนครัวเรือนเกษตรที่เปนผูปลอยเชาที่ดินมีจํานวนนอยมากเมื่อเทียบกับจํานวน

ครัวเรือนทั้งหมด ครัวเรือนสวนมากเปนผูเชาหรือทํากินบนที่ดินบนตนเอง จากตาราง 4.19 จากครัวเรือน

ที่ศึกษาทั้งสิ้น 384 ครัวเรือน พบวา ในป 2000 มีผูปลอยเชาที่ดินเพียง 23 ครัวเรือน และลดลงทุกป
จนกระทั่งในป 2013 เหลือเพียง 17 ครัวเรือน แมวาจํานวนครัวเรือนที่เชาที่ดินจะมีแนวโนมลดลงเชนกัน

แตมีจํานวนผูเชาสูงกวาจํานวนผูปลอยเชาที่ดินหลายเทา ในป 2000 มีครัวเรือนที่เชาที่ดินเพื่อทํา

การเกษตรสูงถึง 126 ครัวเรือน จํานวนผูเชาลดลงทุกป ในป 2013 เหลือเพียง 88 ครัวเรือน ทั้งนี้ จังหวัด
ฉะเชิงเทรามีจํานวนผูเชาที่ดินสูงกวาจังหวัดอื่นอยางเห็นไดชัด ในขณะที่จังหวัดศรีสะเกษมีจํานวนผูเชา

และผูปลอยเชาที่ดินนอยที่สุด และจํานวนไมแตกตางกันมาก แสดงวาครัวเรือนในจังหวัดศรีสะเกษ

สวนมากทําการเกษตรบนที่ดินของตนเอง

4-27