Page 25 -
P. 25
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
สรุปสําหรับผู้บริหาร
มีสามครั้งคือ ซ่อมย่อยสองครั้งเมื่อเกี่ยวนวดข้าว นาปีและนาปรัง ในภาคกลางเสร็จเรียบร้อย และจะมี
การซ่อมใหญ่อีกหนึ่งครั้งก่อนที่จะขึ้นไปให้บริการเกี่ยวนวดข้าวในภาคอิสาน
ในการปฏิบัติ จะเน้นให้สามารถเกี่ยวนวดข้าวของเกษตรกรรายหนึ่งๆให้สําเร็จได้ภายใน
หนึ่งวัน หรืออย่างน้อยต้องเกี่ยวนวดข้าวในแปลงหนึ่งๆให้แล้วเสร็จในหนึ่งวัน โดยปกติ จะพยายามให้
รถหนึ่งคัน เกี่ยวนวดข้าวได้เป็นพื้นที่ประมาณ 30 ไร่ต่อวัน และถ้าหากพื้นที่ที่อยู่ข้างเคียงติดต่อกัน มา
ติดต่อขอใช้บริการก็จะเกี่ยวนวดต่อไปเลย แต่ถ้าหากมีนัดไว้แล้วก็จะต้องไปตามนัดก่อน
ในการจัดหาชิ้นส่วน อะไหล่ รถเกี่ยวนวดข้าวที่ผลิตโดยบริษัทในเครือเกษตรพัฒนา
สามารถหาซื้อได้ทั่วไป รถที่ผลิตโดยบริษัทศักดิ์พัฒนาการเกษตรจํากัด และบริษัทคูโบต้าจํากัด ต้องซื้อ
ของบริษัทเท่านั้น ส่วนรถเกี่ยวนวดข้าวที่ผลิตจากโรงงานขนาดเล็กส่วนใหญ่หาซื้อได้ทั่วไป ยกเว้นบาง
ชิ้นต้องซื้อจากโรงงานเท่านั้น แหล่งขายชิ้นส่วนอะไหล่รถเกี่ยวนวดข้าวที่เป็นแหล่งใหญ่ คือที่บริเวณ
อําเภอลาดบัวหลวง จังหวัดอยุธยา มีอะไหล่มากมายที่ขายอยู่ อาทิ โซ่ สายพาน ลูกปืน roller ใบแทรก
ใบมีด ฯลฯ เป็นต้น นอกจากนั้นยังมีทั้งโรงงานขนาดเล็กเป็นจํานวนมากบริเวณอําเภอไทรน้อย จังหวัด
นนทบุรี และอําเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม โรงงานผลิตชิ้นส่วนก็มีอยู่ทั้งที่อําเภอบางเลน และที่
จังหวัดฉะเชิงเทรา ผู้ที่อยู่ใกล้เคียงกับจังหวัดพิษณุโลกก็สามารถหาซื้อได้ที่โรงงานในกลุ่มเกษตรพัฒนา
เครื่องยนต์เก่าสามารถซื้อได้ที่เชียงกง รังสิต
การควบคุมเพื่อให้การผลิตในแต่ละวัน ผู้ประกอบการมักจะไปควบคุมการทํางานของรถ
เกี่ยวนวดข้าวที่แปลงนาเอง หรือส่งภริยาหรือลูกๆไปแทนหากไปด้วยตัวเองไม่ได้ ในกรณีที่มีนายหน้า
นายหน้าจะไปควบคุม ดูแลที่แปลงนาเอง สามารถที่จะสั่งและกํากับงานของคนขับรถได้ ก่อนจะลงมือ
เกี่ยวนวดข้าว
การให้บริการรับจ้างเกี่ยวนวดข้าว มีเรื่องหนึ่งที่ผู้ประกอบการไม่ต้องดูแล คือสินค้าคงคลัง
ของสินค้าสําเร็จรูป เพราะตัวสินค้าคือบริการ แต่สิ่งที่ผู้ประกอบการต้องดูแลคือสินค้าคงคลังที่เป็นวัสดุ
ชิ้นส่วน อะไหล่ต่างๆ โดยปกติประเภทและจํานวนชิ้นส่วน ที่จะนํามาเก็บสํารองไว้ มีไม่มากนัก การ
จัดการสินค้าคงคลังจึงไม่ยุ่งยากเท่าไร แต่เท่าที่สังเกตุ การจัดการยังไม่ค่อยมีระบบ และมีปัญหา
การจัดการการกระจายส่งสินค้า ผู้ประกอบการมีความชํานาญในเรื่องการจัดการให้บริการ
เกี่ยวนวดข้าวภายในพื้นที่และระหว่างภูมิภาคมาก ผู้ประกอบการแต่ละรายจะมีรถของตัวเองเพื่อ
บรรทุกรถเกี่ยวนวดข้าวไปยังจุดต่างๆที่ต้องการ ภายในพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่ง และการขนย้ายเพื่อไป
ให้บริการในภาคอิสานก็จะใช้ทั้งรถบรรทุกของตัวเองและรถบรรทุก 18 ล้อ
โครงสร้างการจัดองค์กร และการจัดการ/บริหาร การบริหารงานบุคคล
การสํารวจพบว่าผู้ประกอบการรถเกี่ยวนวดข้าวทั้งหมด ไม่มีรายใดจดทะเบียนเป็นนิติ
บุคคลในรูปบริษัท ห้างหุ้นส่วน แต่อย่างใด เป็นการดําเนินกิจการในลักษณะกิจการของครอบครัว
ผู้ประกอบการไม่มีการการกําหนด หรือจัดโครงสร้างองค์กรอย่างเป็นทางการไว้ชัดเจน ผู้ประกอบการ
(สามี) จะเป็นผู้รับผิดชอบหลักในเรื่องการสั่งงานในการให้บริการ โดยมักจะมอบหมายความรับผิดชอบ
อํานาจในการมอบหมายสั่งการ และ การรับผิดชอบต่อการผิดพลาดที่เกิดขึ้น ให้แก่คนขับรถเกี่ยวนวด
16
