Page 5 -
P. 5
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ขอบเขตการศึกษา
เปนการรวบรวมนโยบายน้ําไทยจากอดีตถึงปจจุบัน และวิเคราะหประเด็นปญหาที่จะ
นําไปใชในการกําหนดนโยบายน้ําในอนาคต โดยมีขอบเขตดังนี้
1.1 จะเปนการรวบรวมนโยบายน้ําไทยจากอดีตถึงปจจุบัน โดยแบงเปน 14 ระยะ คือ
ระยะที่ 1 กอนมีการสถาปนากระทรวงเกษตรพนิชการ โดยเริ่มตนตั้งแตสมัยกรุงสุโขทัย พ.ศ. 1762
ระยะที่ 2 ภายหลังการสถาปนากระทรวงเกษตรพนิชการ ตั้งแต พ.ศ. 2435-2475
ระยะที่ 3 ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองประเทศ พ.ศ. 2475
ระยะที่ 4 ถึงระยะที่ 14 ภายหลังการมีแผนพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ
ตั้งแตฉบับที่ 1 ถึงฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2504-2559) รวม 11 ระยะ
1.2 จัดทําเปนฐานขอมูลนโยบายน้ําไทย โดยเรียงตามลําดับเวลาในลักษณะจดหมายเหตุ
1.3 วิเคราะหถึงปญหา สาเหตุของปญหาและปจจัยที่เปนเหตุใหนโยบายน้ําที่กําหนดขึ้น
ในชวงเวลาตางๆ มีความสอดคลองหรือเปลี่ยนแปลงรวมทั้งผลที่เกิดจากนโยบาย รวม 14 ระยะ
1.4 วิเคราะหสถานการณทรัพยากรน้ําและการบริหารจัดการในปจจุบัน
1.5 วิเคราะหประเด็นสําคัญที่จะนําไปใชในการกําหนดนโยบายน้ําในอนาคต
กรอบแนวคิดในการศึกษา
ถึงแมวาไดมีการกําหนดนโยบายน้ํามาเปนเวลาชานานตั้งแตสมัยกรุงสุโขทัยมาจนถึง
ปจจุบันก็ตาม แตนโยบายน้ําดังกลาวนี้มีที่มาจากหลายแหลง ทั้งจากกฎและระเบียบ คําแถลงนโยบายของ
คณะรัฐมนตรีตอรัฐสภา แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับตางๆ มติคณะรัฐมนตรี และแผนบริหาร
ราชการแผนดิน เปนตน ซึ่งนโยบายน้ําดังกลาวนี้มีทั้งที่มีความสอดคลองและเปลี่ยนแปลงจากการกําหนดขึ้น
แตละครั้งหรือแตละชวงเวลาดวยสาเหตุและปจจัยตางๆ อยางไรก็ตามนโยบายน้ําเหลานี้ไมมีการรวบรวมไว
ในที่เดียวกัน การคนควาและศึกษาจึงใชเวลามากและไมครบถวนตอการนําบทเรียนจากนโยบายแตละเรื่อง
ในอดีตมาวิเคราะหเพื่อประกอบการตัดสินใจหากจะมีการกําหนดนโยบายน้ําขึ้นใหม จึงมีความจําเปนที่
จะตองจัดทําฐานขอมูลนโยบายน้ําขึ้นเพื่อใชประโยชนในการคนควา และเปนเอกสารอางอิง ตลอดจนเปน
การบันทึกประวัติศาสตรการกําหนดนโยบายในอดีตจนถึงปจจุบันวาเปนมาอยางไรอีกประการหนึ่งดวย
วิธีการศึกษา
(1) ทบทวนวรรณกรรมนโยบายน้ําของไทย รวมทั้งเหตุการณที่สําคัญจากอดีตถึงปจจุบัน
(2) จัดทําฐานขอมูลนโยบายน้ําโดยเรียงตามลําดับเวลาในลักษณะจดหมายเหตุ
(3) วิเคราะหถึงปญหา สาเหตุของปญหาและปจจัยที่เปนเหตุใหนโยบายน้ํา ที่กําหนดขึ้น
ในชวงเวลาตางๆ มีความสอดคลองหรือเปลี่ยนแปลงรวมทั้งผล ที่เกิดจากนโยบายโดยวิธี Matrix Analysis
(4) วิเคราะหสถานการณทรัพยากรน้ําและการบริหารจัดการในปจจุบัน
(5) วิเคราะหประเด็นสําคัญที่จะนําไปใชในการกําหนดนโยบายน้ําในอนาคต
ขอมูลที่ใชในการศึกษา
ที่มาของขอมูลนโยบายน้ําไทยที่จะทําการรวบรวมนั้น จะมาจากจดหมายเหตุ กฎและระเบียบ
คําแถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรีตอรัฐสภา มติคณะรัฐมนตรี แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ
ฉบับที่ 1-11 แผนบริหารราชการแผนดิน รวมทั้งมติของคณะกรรมการ นโยบายของกระทรวงตางๆ และ
เหตุการณที่สําคัญที่เกี่ยวของกับการบริหารจัดการน้ํา รวมทั้งขอมูลจากสถาบันวิจัยตางๆ
ค