Page 59 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ส่งผลเสียต่อสภาพแวดล้อม จึงส่งเสริมการใช้อาหารเม็ดมากขึ้น ประเทศไทยควรให้ความสนใจ
พัฒนาการเพาะเลี้ยงปลากะรังซึ่งเป็นสัตว์น�้าที่ยังมีโอกาสที่จะพัฒนาช่องทางการตลาดท�ารายได้
ให้แก่เกษตรกรผู้เพาะเลี้ยง ส�าหรับการส่งออกและการน�าเข้าปลากะรังระหว่างประเทศไทยกับ
ประเทศสมาชิกอาเซียนอื่นๆ ไม่ปรากฏในรายงาน

การเพาะเลี้ยงปลากะรังในประเทศไทยสามารถท�าก�าไรหากสามารถหาพันธุ์ปลาได้ตามที่
ต้องการ และหาซื้อปลาเหยื่อที่เป็นอาหารสดได้ในราคาที่ไม่สูงเกินไป จากการศึกษาที่ผ่านมาพบว่า
เมื่อต้นทุนค่าอาหารสูงมากการเลี้ยงอาจขาดทุนดังที่เคยเป็นในปี 2546 จากการสอบถามเกษตรกร
ที่จังหวัดกระบี่ซึ่งเป็นผู้เพาะเลี้ยงในฟาร์มขนาดใหญ่มีกระชังปลา โดยเฉลี่ย 20 กระชังต่อราย และ
หาซื้อพันธุ์ปลาได้จากกรมประมง และผู้เพาะเลี้ยงปลากะรังในจังหวัดสงขลาซึ่งเป็นผู้เพาะเลี้ยง
ขนาดเล็กมีกระชังปลาเฉลี่ย 5 กระชังต่อราย อาศัยลูกปลาจากผู้รวบรวมลูกปลาจากแหล่งน�้า
ธรรมชาติ ทั้งสองกรณีมีก�าไร เกษตรกรขายปลากะรังได้ในราคาสูง (ตารางที่ 4.6)

ตารางที่ 4.6 ต้นทุน – รายได้การเพาะเลี้ยงปลากะรังในกระชัง

รายการ ผลผลิต ต้นทุนคงที่ ต้นทุน ต้นทุนรวม ราคาขาย ก�าไร
(กก./ไร่) (บาท/กก.) ผันแปร (บาท/กก.) (บาท/กก.) (บาท/กก.)
(บาท/กก.)
2541 - สตูล na 7 146 153 306 153
1
2546 - พังงา 9-36 ตร.ม. na 11 276 287 240 -47
2
2546 - พังงา 37-89 ตร.ม. 2 na 7 192 199 241 42
2
2546 - พังงา 90 ตร.ม. na 2 218 220 252 32
2556 - กระบี่ ฟาร์มขนาดใหญ่ 31 25 263 288 422 134
3
2556 - สงขลา ฟาร์มขนาดเล็ก 33 9 163 172 346 174
3
ที่มา : วีณา (2542) จินตวาณี (2547) ข้อมูลส�ารวจในโครงการศึกษานี้ (2556) เฉพาะปี 2556 เป็น
2
1
3
ราคาปี 2556 ที่มาจากการสอบถามเกษตรกร นอกจากนั้นเป็นราคา ณ ระดับราคา ปี 2554
ปัญหาในการเพาะเลี้ยงปลากะรังในประเทศไทยคือข้อจ�ากัดเรื่องพันธุ์ปลาที่ยังเพาะได้ไม่
พอต่อความต้องการ พันธุ์ปลามีราคาสูง จากการสอบถามเกษตรกรในพื้นที่ที่ศึกษาคือ กระบี่และ
สงขลาเกษตรกรเห็นว่ายังมีปัญหาเรื่องพันธุ์ปลาค่อนข้างมาก นอกจากนี้ต้นทุนค่าอาหารยังสูง

เนื่องจากปลาเหยื่อที่ใช้เป็นอาหารสดมีราคาแพงขึ้น แต่ปัญหาเรื่องอาหารยังเป็นรองเรื่องของพันธุ์ปลา
10
นอกจากปัญหาอาหารปลายังมีปัญหาน�้าเสีย และเนื่องจากเป็นการเลี้ยงในกระชังที่เกษตรกร
มักจะวางกระชังในคลองใกล้ทะเล จึงพบว่ามีปัญหาเกี่ยวกับอุณหภูมิของน�้าและกระแสน�้า ซึ่งไม่
เป็นปัญหาในการเลี้ยงกุ้งขาวและปลากะพงขาว กับยังมีปัญหาศัตรูปลากะรังที่มีตัวเงินตัวทอง
เข้ามากินปลา (ตารางผนวกที่ 2)

10 ในปี 2557 เกษตรกรที่กระบี่ประสบภาวะน�้าเสียท�าให้เลี้ยงไม่ได้ผล

50 >> สถานภาพการเพาะเลี้ยงสัตว์น�้าไทยในบริบทของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน