Page 73 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

อุตุนิยมวิทยา 55

รัศมีของอนุภาคในชั้นบรรยากาศ 10 (m)

1

(m)

ภาพที่ 3.8 ความสัมพันธ์ระหว่างความยาวช่วงคลื่นของแสงกับรัศมีของอนุภาคในชั้น
บรรยากาศที่พารามิเตอร์ก าหนดขนาดต่างๆ

ที่มา : ดัดแปลงจาก Wallace and Hobbs (1977)

การกระเจิงของแสงโดยโมเลกุลของอากาศ แตกต่างกับการกระเจิงโดยฝุ่นละออง

ละอองน ้าและเกล็ดน ้าแข็งขนาดเล็ก โดยเหตุผลจากหลักการทางแสง ตามองเห็นวัตถุได้เมื่อแสง

สะท้อนจากวัตถุมาเข้าตา ดังนั้นถ้าไม่มีการกระเจิงของแสงโดยโมเลกุลของอากาศ ตาจะไม่

สามารถมองเห็นท้องฟ้ ามีน ้าเงินแต่จะเห็นท้องฟ้ ามืด ในกรณีนี้จะเห็นแสงจากดวงอาทิตย์ได้
เฉพาะเมื่อมองดวงอาทิตย์โดยตรง หรือมองเห็นวัตถุได้เมื่อมีแสงที่สะท้อนกลับมาจากวัตถุเท่านั้น

(1) การกระเจิงของแสงโดยโมเลกุลของอากาศ (molecular scattering)

จากหลักการกระเจิงของ ลอร์ด เรย์เล่ก์ (Lord Rayleigh) ซึ่งกล่าวว่าเมื่อขนาด
ของอนุภาคที่ขวางทางการเคลื่อนที่ของแสงเล็กกว่าความยาวช่วงคลื่นของแสงมากๆ (d <<  หรือ

 << 1) พลังงานของแสงที่ถูกกระเจิงจะแปรผันตรงกับขนาดของอนุภาคยกก าลังหก และ
แปรผกผันกับความยาวช่วงคลื่นของแสงยกก าลังสี่

4
E = K (d /  ) . . . (3.11)
6
s  
เช่น แสงสีน ้าเงิน ( = 0.47 m) สามารถกระเจิงโดยโมเลกุลของอากาศได้