Page 200 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

182 การถ่ายโอนพลังงานและการหมุนเวียนของอากาศ

ลมหุบเขา (Vallay Breeze) ลมภูเขา (Mountain Breeze)

ภาพที่ 7.14 ลมหุบเขา (Valley Breeze) และลมภูเขา (Mountain Breeze)

ที่มา : ดัดแปลงจาก Ahrens (1988)

7.2.4 อิทธิพลของแรงโคริออลิสต่อการเคลื่อนที่ของน ้าในมหาสมุทร

แรงโคริออลิสนอกจากจะมีอิทธิพลต่อการเคลื่อนที่ของลมแล้ว การเคลื่อนที่ของ

น ้าในมหาสมุทรก็ได้รับอิทธิพลของแรงนี้เช่นกัน ขณะที่ลมพัดผ่านเหนือผิวน ้าในมหาสมุทร ผิวน ้า
จะเคลื่อนที่ภายใต้อิทธิพลของแรงลมและแรงโคริออลิส มวลของน ้าจะเคลื่อนที่ไปในทิศทางที่

เบี่ยงเบนออกไปจากทิศทางลมประมาณ 45 องศา (ภาพที่ 7.15) ถ้าแบ่งน ้าในมหาสมุทรขณะนั้น
ออกเป็นชั้น ซึ่งแต่ละชั้นมีแรงเสียดทานต่อต้านการเคลื่อนที่ จากผลของแรงทั้งสามท าให้น ้าในชั้น

ล่างเคลื่อนที่ช้ากว่าชั้นบนพร้อมกับมีการเบนไปทางขวาเพิ่มขึ้น การหมุนวนเบนออกไปของน ้าแต่
ละชั้นนั้นจะไปทางขวาในซีกโลกเหนือ และไปทางซ้ายทางซีกโลกใต้ ถ้าคิดจากผิวน ้าจะพบว่า น ้า

ชั้นล่างจะไหลช้าลงไปเรื่อยๆ และเคลื่อนไปทางขวามากขึ้นตามล าดับของความลึก ในบางความ
ลึก (ประมาณ 100 เมตร) น ้าจะไหลในทิศตรงข้ามกับทิศทางลม การไหลของกระแสน ้าแบบนี้

เรียกว่า การหมุนเกลียวเอกแมน (Ekman Spiral) ตามชื่อของผู้ค้นพบชื่อ เวกน์ แวฟริด เอกแมน
(Vagn Wafrid Ekman)

ผิวน ้า (surface water)

ทิศทางลม

ทิศทางการเคลื่อนที่
เฉลี่ย

ความลึกของน ้า

ภาพที่ 7.15 อิทธิพลของแรงโคริออลิสผสมผสานกับแรงต้านของน ้าแต่ละชั้นท าให้น ้าที่ระดับลึก
ลงไปเคลื่อนที่ช้าลงและเบนไปจากทิศลมอย่างมาก
ที่มา : ดัดแปลงจาก Ahrens (1988)