Page 26 -
P. 26
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
การตรวจสอบสภาพแวดล้อม 21
จีน ซึ่งในระยะยาวประเทศไทยควรเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันที่มีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง
โดยการปรับปรุงระบบโลจิสติกส์ (logistics) สร้างระบบขนส่งมวลชน ลดการพึ่งพาน้ํามัน ลดต้นทุน
การผลิต เพิ่มผลผลิตทางการเกษตรด้วยการพัฒนาระบบบริหารจัดการน้ําที่มีประสิทธิภาพ ปรับปรุง
ระบบภาษีเพื่อลดความเหลื่อมล้ําระหว่างคนรวยกับคนจน และที่สําคัญที่สุด คือ การพัฒนาทรัพยากร
มนุษย์ด้วยการให้การศึกษา (สถาบันวิชาการป้องกันประเทศ, 2553)
ถึงแม้ว่าแนวโน้มเศรษฐกิจไทยในอนาคตจะดีขึ้นโดยเฉพาะในเรื่องการท่องเที่ยว จะทําให้คน
ไทยมีเงิน มีรายได้ และเสียภาษีมากขึ้น แต่ช่องว่างระหว่างคนรวยกับคนจนยังคงมีอยู่ต่อไป การ
กระจายรายได้จะอยู่ในกลุ่มแคบ ๆ ประชาชนยังคงจับจ่ายใช้สอยเงินส่วนใหญ่ไปกับสิ่งอํานวยความ
สะดวกและสินค้าเกินความจําเป็นในชีวิต วิถีชีวิตแบบบริโภคนิยมจะยังคงมีต่อไปเช่นกัน มีการใช้เงิน
เกินตัวมากขึ้นจากระบบบัตรเครดิต บริษัทข้ามชาติขนาดใหญ่จะเข้ามามีอิทธิพล และภาคธุรกิจจะตก
อยู่ในความครอบครองของต่างชาติพอสมควร แต่ผู้เขียนมีความคิดเห็นว่า แนวคิดเรื่อง “เศรษฐกิจ
พอเพียง” ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จะเป็นแนวทางและเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจสําคัญที่ทําให้
คนไทยสามารถดําเนินชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างสมดุลและใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุข
สังคม
สังคมหรือสังคมมนุษย์เป็นการอยู่รวมกันของมนุษย์ โดยมีลักษณะความสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน
หลายรูปแบบ เช่น อาชีพ อายุ เพศ ศาสนา ฐานะ ที่อยู่อาศัย และมักจะมีวัฒนธรรมหรือประเพณี
ภาษา การละเล่น และอาหารการกินด้วย การที่มนุษย์รวมกันเป็นสังคมนั้นช่วยให้มนุษย์สามารถสร้าง
และพัฒนาสิ่งต่าง ๆ ให้ประสบความสําเร็จได้โดยมีการใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการทํางาน ทําให้
มนุษย์ต้องปรับตัวตามสภาพสังคมที่เปลี่ยนแปลง นอกจากนี้ สังคมมนุษย์ยังประกอบด้วย ค่านิยม
ความเชื่อ ทัศนคติ ซึ่งมีส่วนในการกําหนดพฤติกรรมของบุคคล รวมถึงโครงสร้างทางประชากร เช่น
อายุ อัตราการเกิด อัตราการตาย สุขภาพ อนามัย เป็นต้น (อํานาจ ธีระวนิช, 2547) ประเทศไทย
กําลังเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ โดยประชากรวัยเด็กและวัยแรงงานลดลง
อยู่ต่ํากว่าระดับทดแทน ประชากรผู้สูงอายุที่มีอายุมากกว่า 60 ปี เพิ่มขึ้นจากร้อยะ 12 ในปี พ.ศ.
2553 เป็นร้อยละ 17 ในปี พ.ศ.2563 ซึ่งกําลังจะเป็นปัญหาที่ส่งผลต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสภาพ
สังคมไทยในอนาคต นอกจากนั้นสถานการณ์ทางสังคมที่สําคัญในปัจจุบัน สามารถสรุปได้ดังนี้
(สถาบันวิชาการป้องกันประเทศ, 2553)
1. ความเหลื่อมล้ําทางสังคม กลุ่มคนในชนบทยังไม่สามารถเข้าถึงบริการขั้นพื้นฐานจากรัฐ
อย่างเท่าเทียม ไม่มีหลักประกันความมั่นคงในการประกอบอาชีพ รายได้อยู่ในระดับต่ํา ซึ่งอาจเป็น
สาเหตุของความขัดแย้งที่ส่งผลกระทบต่อการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม ในขณะเดียวกันความไม่เป็น
ธรรมในสังคม ทําให้คนคํานึงถึงแต่ประโยชน์ส่วนตนมากกว่าประโยชน์ส่วนรวม ประกอบกับค่านิยม
การกําหนดยุทธศาสตร์ (Strategy Formulation)
