Page 101 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

5

_____________________________________________________________________

การเรงปฏิกิริยาแบบเอกพันธุ

Homogeneous Catalysis

_____________________________________________________________________

5.1 การเรงปฏิกิริยา (Catalysis)

การเรงปฏิกิริยา (catalysis) คือ การทําใหปฏิกิริยาเกิดเร็วขึ้นดวยตัวเรงปฏิกิริยา (catalyst)

โดยที่ตัวเรงมีสวนรวมในการเกิดปฏิกิริยา ทําใหกลไกของปฏิกิริยาเปลี่ยนแปลงและมีพลังงาน
กระตุน (activated energy) ต่ําลง แตตัวเรงปฏิกิริยาจะกลับคืนเปนสารเดิมและมวลคงเดิมเมื่อ

ปฏิกิริยาสิ้นสุด

การเรงปฏิกิริยาอาจแบงออกเปนประเภทตางๆ ตามคุณสมบัติของตัวเรง คือ
1. การเรงปฏิกิริยาแบบเอกพันธุ (homogeneous catalysis) เกี่ยวของกับปฏิกิริยาที่เกิดขึ้น

ในหนึ่งวัฏภาค (phase) เนื่องจากตัวเรงปฏิกิริยาแบบเอกพันธุจะมีวัฏภาคเดียวกับสารตั้งตน โดยจะ

กลาวตอไปในหัวขอ 5.2 – 5.4
2. การเรงปฏิกิริยาแบบวิวิธพันธุ (heterogeneous catalysis) หรือการเรงปฏิกิริยาที่พื้นผิว

(surface catalysis) เกี่ยวของกับปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นระหวางวัฏภาค (interface) ทั้งนี้เนื่องจากตัวเรง

ปฏิกิริยาแบบวิวิธพันธุมีวัฏภาคตางกับสารตั้งตน ซึ่งจะกลาวตอไปในบทที่ 6