Page 31 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

18

2.5 การกําหนดประเด็นในการประเมิน

สุวิมล ติรกานันท (2550) กลาววา การกําหนดประเด็นในการประเมินโครงการสามารถ
กําหนดไดจาก

1) พิจารณาวัตถุประสงคและ/ หรือเปาหมายของโครงการ เปนการนําวัตถุประสงค
มากําหนดเปนประเด็นในการประเมิน
2) พิจารณาความตองการของผูใชผลการประเมิน ไดแก ผูใหทุน ผูมีหนาที่จัดทํา

นโยบาย ผูบริหารระดับสูง ผูบริหารระดับตน เจาหนาที่ปฏิบัติการ
3) พิจารณาจากประสบการณของผูประเมิน ทั้งนี้โดยไดรับความเห็นชอบของผูใช
ผลการประเมิน อยางไรก็ตามการกําหนดประเด็นที่ตองการประเมินจากประสบการณผูประเมิน
ยังมีปญหาเกี่ยวกับ วิสัยทัศนของผูประเมิน และภูมิหลังของผูประเมิน

4) อาศัยแบบจําลองและแนวคิด โดยแบบจําลองที่ใชกันอยูทั่วไปมี 2 ลักษณะ คือ

- Descriptive Model เปนแบบจําลองที่สรางขึ้นเพื่อเปนการบรรยาย การอธิบาย
ลักษณะของสิ่งตางๆ และอาจมีสวนที่แสดงสิ่งที่คาดหวังในแบบจําลองนั้นอีกดวย
- Prescriptive Model เปนแบบจําลองที่สรางขึ้นโดยมีลักษณะเปนกฎ หรือเปน

แนวทางไปสูการปฏิบัติ ผูใชแบบจําลองจะอาศัยแบบจําลองนี้เปนกรอบแนวคิดเปนวิธีการในการ
ดําเนินการ

ซึ่งลักษณะแบบจําลองแบบ Prescriptive Model ผูประเมินจะใชแบบจําลองในการ
กําหนดประเด็นที่ตองการประเมินและกําหนดตัวชี้วัดที่สําคัญ นอกจากจะมีแบบจําลองแลวยังมี
แนวคิดตางๆ ที่สามารถนํามาใชไดในลักษณะเดียวกัน ซึ่งการสรางแบบจําลองหรือแนวคิดใดๆ

ก็ตาม จะถูกสรางขึ้นภายใตบริบทของผูคิด ซึ่งไมใชวาจะเหมาะสมกับบริบทอื่นไดทั้งหมด ในเรื่องนี้
ผูมีหนาที่ประเมินตองศึกษาบริบทและความเปนมาของแบบจําลองและแนวคิดกอนที่จะนํามาใช
ในงานที่ตนเองรับผิดชอบ โดยแบบจําลองที่ใชในการประเมินในปจจุบันเกือบทั้งหมดเปนแบบจําลอง
ที่มีจุดเริ่มตนมาจากการประเมินทางการศึกษา ตอมาไดมีผูนํามาประยุกตใชกับการประเมินโครงการ
ตางๆ แบงแบบจําลองเปนกลุมใหญๆ ได 3 กลุม คือ

ก. Objective Based Model ในกลุมนี้มุงใหความสนใจเปรียบเทียบผลที่ไดรับกับ
วัตถุประสงค นักวิชาการในกลุมนี้ ไดแก Tyler และ Cronbach

Goal Attainment Model ของ Tyler
Tyler ไดพัฒนาแบบจําลองนี้ขึ้นในป ค.ศ. 1942 โดยมีจุดมุงหมายเพื่อการ
ประเมินผลทางการศึกษา ประเด็นที่ใชในการประเมิน คือ วัตถุประสงค เปนที่ตรวจสอบวาผลการ

ดําเนินการบรรลุวัตถุประสงคที่ตั้งไวหรือไม ซึ่งจุดออนในแบบจําลองนี้ คือ การมุงเนนวัตถุประสงคที่
กําหนดไว ทําใหการประเมินขาดสาระที่เปนประโยชนในดานอื่นๆ