Page 127 -
P. 127
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
การจัดการเทคโนโลยีอุตสาหกรรมเกษตร: กรณีศึกษา
123
ระบุคุณลักษณะทางด้านส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ต้นแบบที่ได้พัฒนาขึ้น แล้วก าหนดเกณฑ์เลือก
ผลิตภัณฑ์คู่แข่ง B, C ที่จะน ามาเปรียบเทียบกับผลิตภัณฑ์ต้นแบบ แล้วท าการเทียบเคียงคุณลักษณะโดยเกณฑ์
คุณลักษณะ ได้แก่ ส่วนประกอบหลัก คุณค่าทางโภชนาการ บรรจุภัณฑ์ และเกณฑ์ด้านการตลาด ได้แก่ ส่วนแบ่ง
ทางการตลาด และราคา
3. จัดท าแบบสอบถามเพื่อการส ารวจความต้องการหลักของผู้บริโภค
จัดท าแบบสอบถามเพื่อส ารวจความต้องการของผู้บริโภคที่มีต่อผลิตภัณฑ์ต้นแบบ ซึ่งแบ่งเป็น 2 ชุด
ได้แก่ แบบสอบถามชุดที่ 1 การส ารวจปัจจัยที่มีผลต่อความพึงพอใจของผู้บริโภคที่มีต่อตัวผลิตภัณฑ์ โดยใช้สเกล
คะแนนความพึงพอใจ 1 - 9 พิจารณาเลือกตอบ และแบบสอบถามชุดที่ 2 การเปรียบเทียบคะแนนความชอบของ
ผู้บริโภคในปัจจัยต่างๆ ของผลิตภัณฑ์ต้นแบบเทียบกับผลิตภัณฑ์คู่แข่ง 2 ตราสินค้า (B และ C) โดยใช้วิธีทดสอบ
ทางประสาทสัมผัสของผู้บริโภค ใช้สเกลคะแนนความชอบ 1 - 9 ให้เลือกตอบ
4. ก าหนดกลุ่มตัวอย่างและส ารวจข้อมูลความต้องการหลักของผู้บริโภค
2
2
2
4.1 ก าหนดขนาดกลุ่มตัวอย่าง ( Sampling size) โดยค านวณจากสูตร n = Z (est. ) / H (Churchill,
2001) อ้างอิงหลักการทางสถิติที่ว่า แบบสอบถามที่ใช้ในการวิจัยเป็นการสอบถามเกี่ยวกับการให้คะแนน
ความชอบของผู้บริโภคโดยใช้สเกลคะแนน 1 - 9 จะมีค่า est. เท่ากับ 2.9 - 5.3 แทนค่าจะได้ค่าขนาดกลุ่ม
ตัวอย่าง (n) = 130 - 433 คน ในงานวิจัยนี้ก าหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างในการส ารวจข้อมูลเท่ากับ 200 คน
4.2 ส ารวจปัจจัยที่มีผลต่อความพึงพอใจของผู้บริโภคในผลิตภัณฑ์ จากแบบสอบสอบถามชุดที่ 1 งานวิจัยนี้
สุ่มตัวอย่างผู้ตอบแบบสอบถามแบบตามจุดประสงค์หรือเป้าหมาย (Purposive sampling/Judgmental sampling)
คือ กลุ่มผู้บริโภคผลิตภัณฑ์ธัญญาหารส าเร็จรูปเพื่อสุขภาพชนิดชงดื่มที่มีอายุตั้งแต่ 16 ปีขึ้นไป จ านวน 200 คน
โดยด าเนินการส ารวจข้อมูลช่วงเดือนตุลาคมถึงพฤศจิกายน พ.ศ. 2549 สถานที่ท าการส ารวจข้อมูลคือร้านดอยค า
โครงการส่วนพระองค์ ,ร้านเลมอนฟาร์ม , ร้านโกลเด้นเพลส โครงการส่วนพระองค์สาขาต่างๆ ในเขต
กรุงเทพมหานคร แล้ววิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ โดยทดสอบความเชื่อถือได้ของปัจจัยที่ท าการส ารวจ หาความถี่
ร้อยละของลักษณะทางประชากรศาสตร์ของผู้ตอบแบบสอบถามและหาค่าเฉลี่ยเรขาคณิต (Geometric mean)
ของปัจจัยที่มีผลต่อความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์ในแต่ละปัจจัย โดยค่าเฉลี่ยเรขาคณิต Geometric Mean =
n N N N ... N , โดย N = คะแนนความชอบของผู้บริโภคคนที่ i = 1, 2, 3,....., n และ n =
i
2
3
n
1
จ านวนผู้ทดสอบ (Chumpa, 1998)
4.3 ส ารวจการเปรียบเทียบคะแนนความชอบของผู้บริโภคในปัจจัยต่างๆที่มีต่อผลิตภัณฑ์เครื่องดื่ม
ธัญญาหารส าเร็จรูปต้นแบบเทียบกับผลิตภัณฑ์คู่แข่ง 2 ตราสินค้า จากแบบสอบถามชุดที่ 2 โดยส ารวจกับ
กลุ่มเป้าหมาย จ านวน 50 คน ท าการส ารวจข้อมูลช่วงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2550 โดยให้ผู้ตอบแบบสอบถามท าการ
ทดสอบทางประสาทสัมผัส แล้วเปรียบเทียบให้คะแนนความชอบของคุณลักษณะต่างๆ ระหว่างผลิตภัณฑ์ หา
ค่าเฉลี่ยเรขาคณิตของคะแนนความชอบของผู้บริโภคที่มีในแต่ละปัจจัยของผลิตภัณฑ์ทั้งสาม
ภาควิชาเทคโนโลยีอุตสาหกรรมเกษตร คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์