Page 92 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

4

รูปแบบและลักษณะพลวัตความยากจน

(2) การกระจายของการถือครองที่ดิน

การกระจายของครัวเรือนตามขนาดของที่ดิน (distribution of landholding) ดังตารางที่
4.6 พบว่า ในปี 2531 ครัวเรือนที่มีที่ดินขนาด 30 ไร่ขึ้นไป มีสัดส่วนมากที่สุดคือ ร้อยละ 27.5 ของ
ครัวเรือนทั้งหมด คิดเป็นครอบครองสัดส่วนที่ดินประมาณ 61.2 ของที่ดินรวม ขณะที่ในปี 2552
โครงสร้างการกระจายของครัวเรือนเปลี่ยนไปอย่างมาก พบว่าครัวเรือนมีที่ดินขนาดเล็กลง

โดยครัวเรือนที่มีเนื้อที่ถือครองน้อยกว่า 5 ไร่ มีสัดส่วนมากที่สุดคิดเป็นร้อยละ 38.3 ของครัวเรือน
รวม แต่เมื่อคิดเป็นสัดส่วนต่อที่ดินทั้งหมดพบว่ากลับมีสัดส่วนเพียงร้อยละ 4.7 เท่านั้น สะท้อนให้
เห็นว่าครัวเรือนชาวนาในชนบทส่วนใหญ่ครอบครองที่ดินที่มีขนาดเล็กลง ในขณะที่ครัวเรือนที่มี
ที่ดินขนาดใหญ่ 30 ไร่ขึ้นไป มีสัดส่วนลดลงเหลือเพียงร้อยละ 14.2 ซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลภาพ
รวมของประเทศ ข้อมูลจากสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร ชี้ให้เห็นว่าครัวเรือนเกษตรส่วนใหญ่คือ
ประมาณร้อยละ 56 ครอบครองที่ดินขนาดต่ำกว่า 20 ไร่ ขณะที่เพียงร้อยละ 25 ของครัวเรือน
มีที่ดินขนาดมากกว่า 30 ไร่ขึ้นไป (สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2550)

ตารางที่ 4.6 การกระจายการถือครองที่ดินของครัวเรือน จำแนกตามขนาดของที่ดินรวม
ทั้งประเทศ

สัดส่วนครัวเรือน สัดส่วนที่ดิน ขนาดที่ดิน
(หน่วย:ไร่)
2531 2552 2531 2552 2531 2552
0-5 15.4 38.3 2.5 4.7 3.7 2.0

5-10 19.6 21.3 6.9 10.7 8.2 8.1
10-15 14.2 10.0 7.9 7.8 12.9 12.6
15-20 11.7 7.5 9.1 8.7 18.2 18.7
20-30 11.7 8.8 12.5 14.3 24.9 26.3
30 ขึ้นไป 27.5 14.2 61.2 53.8 51.8 61.1

ที่มา: ข้อมูลจากการสำรวจ

91