Page 37 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

พลวัตของความยากจน

ที่มา: Carney, DFID (1991)

ภาพที่ 2.1 แนวคิดการดำรงชีพอย่างยั่งยืน (sustainable livelihoods approach)

2.2.2 การนำกรอบแนวคิดการดำรงชีพอย่างยั่งยืนมาปรับใช้เป็นกรอบ
การวิเคราะห์ของงานวิจัยพลวัตความยากจน

งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเกี่ยวกับพลวัตความยากจนของครัวเรือนชาวนาใน
พื้นที่ชนบท โดยต้องการทำความเข้าใจถึงลักษณะพลวัตของความยากจนว่ามีลักษณะอย่างไร
การเข้าสู่และการออกจากความยากจนมีสาเหตุมาจากปัจจัยใดเป็นสำคัญ ซึ่งการศึกษาพลวัต
ความยากจนนี้ไม่เพียงแต่จะต้องทำความเข้าใจถึงการเปลี่ยนแปลงของรายได้ ว่ารายได้สูงกว่า
หรือต่ำกว่าเส้นความยากจนเท่านั้น แต่ยังมุ่งเน้นที่จะครอบคลุมการศึกษาวิจัยในรายละเอียดที่
เกี่ยวข้องกับวิถีการดำเนินชีวิตและประสบการณ์การดำรงชีพของแต่ละครัวเรือนว่าเกิดขึ้นมา
อย่างไร มีลักษณะอย่างไร และมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร ซึ่งสะท้อนถึงความเป็นจริงของชีวิต
ครัวเรือนในชนบทได้ดีขึ้นกว่าการวิเคราะห์ทางด้านปริมาณหรือตัวเลขรายได้เพียงอย่างเดียว
ดังนั้น งานวิจัยนี้จึงเลือกใช้กรอบแนวคิดการดำรงชีพอย่างยั่งยืนเป็นกรอบแนวคิดหลักใน
การวิเคราะห์ เนื่องจากกรอบแนวคิดดังกล่าวนี้สามารถอธิบายกระบวนการหรือพลวัตการ
เปลี่ยนแปลงในวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนโดยเฉพาะอย่างยิ่งคนในชนบทได้เป็นอย่างดี ซึ่งถือ
เป็นพื้นฐานสำคัญที่จะก่อให้เกิดความเข้าใจต่อการเปลี่ยนแปลงหรือพลวัตของความยากจน
นอกจากนี้ งานวิจัยพลวัตความยากจนนี้ยังอาศัยแนวคิดทรัพยากรพื้นฐาน (resource profile)

36 สถาบันคลังสมองของชาติ