Page 33 -
P. 33
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
23
สําหรับอาหารขนจะไดกรด Propionic เปนสวนใหญและเปนตัวสําคัญที่ไปกระตุนทําใหปุมหนัง
( papillae ) ในกระเพาะรูเมนมีจํานวนมากขึ้นพรอมที่จะเปนสัตวเคี้ยวเอื้องโดยสมบูรณ สวนหญาก็
สามารถหมักไดกรดชนิดเดียวกันและยังทําใหลูกโคมีการเคี้ยวเอื้องตามปกติ และรักษาความเปนกรด – ดาง
ในกระเพาะรูเมนเพื่อใหจุลินทรียทํางานไดดีอีกดวย
ตารางที่ 3 - 3 แสดงการพัฒนาของ กระเพาะลูกโค คิดเปนเปอรเซ็นต
อายุ ( สัปดาห ) 0 4 8 12 16 20-26 34-38
รายการ
-กระเพาะผาขี้ริ้วและรังผึ้ง 38 52 60 64 67 64 64
(Rumen and Recticulum )
- กระเพาะสามสิบกลีบ ( Omasum ) 13 12 13 14 18 22 25
- กระเพาะแท ( Abomasum ) 49 36 27 22 15 14 11
ที่มา. Adapted from Church. 1976 อางโดย Quigley . J.D.
ดังนั้น อาหารขนนอกจากจะชวยใหกระเพาะหมักพัฒนาไดเร็วขึ้น ยังสามารถใหกินเสริมทดแทน
อาหารนมได ทําใหลดตนทุนการผลิต และหยานมไดเร็ว ซึ่งอาหารขนสําหรับลูกโคควรประกอบดวยแหลง
โปรตีนที่มีคุณภาพดี เชน ปลาปน กากถั่วเหลือง เปนตน เหมือนกับที่ใชในสัตวกระเพาะเดี่ยว
การเลี้ยงลูกโคนมแรกเกิด – หยานม ของเกษตรกรในปจจุบัน
วิธีการเลี้ยงลูกโคนมของเกษตรกรในปจจุบันมีวิธีตาง ๆ กัน พอสรุปไดดังนี้
1. เลี้ยงดวยนมแม ( Whole Milk ) ซึ่งอาจจะใหกินโดยรีดนมใหกินบาง หรือเวนเตานมใหลูกโค
ดูด โดยใหกินนมประมาณ 4 กิโลกรัม ( ประมาณ 10 % ของน้ําหนักตัว ) หรือบางฟารมใหถึง 5 – 6
กิโลกรัมและเพิ่มขึ้นตามขนาดและอายุของลูกโค ซึ่งทําใหลูกโคมีอัตราการเจริญเติบโตดี และอาจเสริม
อาหารขนใหกินบาง แตมักจะใหหลังจากลูกโคอายุ 1 เดือนแลว และลูกโคมักจะกินอาหารขนนอย
เพราะไดรับนมมาก และหยานมลูกโคเมื่ออายุ 3 – 4 เดือน วิธีนี้ใชตนทุนการผลิตสูง และกระเพาะหมัก
ของโคมีการพัฒนาชาอาจทําใหลูกโคมีอาการชะงักการเจริญเติบโตหลังหยานมได
2. เลี้ยงดวยนมเทียม ( Milk Replacer ) โดยใหนมเทียมแกลูกโคหลังจากกินนมน้ําเหลือง หรือ
หลังจากที่กินนมแมไประยะหนึ่ง โดยอาจใหกินนมปริมาณเพิ่มขึ้นตามน้ําหนักโค หรืออาจใหกินจํากัด
พรอมอาหารขนและหญาเสริม ซึ่งวิธีนี้เปนการประหยัดคาใชจายกวาวิธีแรกเพราะนมเทียมมีราคาถูกกวา
สําหรับนมเทียม ( Milk Replacer ) หมายถึงนมที่มีการปรุงแตงขึ้นจากวัตถุดิบหลายชนิด สําหรับ
เลี้ยงลูกโคแทนนมแม ซึ่งสวนใหญจะมีหางนมผง ( skim milk powder ) เปนหลัก วิธีการผสมนมเทียม
สําหรับเลี้ยงลูกโคโดยใชนมเทียมผสมน้ําอุนในอัตราสวน 1 ตอ 7 – 9 ใหลูกโคกินวันละ 4 ลิตร พรอม