Page 30 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

20

ที่อุณหภูมิ 20 องศาเซลเซียส ) หรือประมาณ 35 กรัม / ลิตร( อุณหภูมิประมาณ 35 องศาเซลเซียส )

เมื่อวัดหลังจากรีดนมน้ําเหลืองมาใหมๆ โดยเครื่องมือที่เรียกวา Colostrodoser ซึ่งมีหลักการอานคา
เชนเดียวกับการหาความถวงจําเพาะของของเหลว สาเหตุที่ตองใชนมน้ําเหลืองที่มีความเขมขนของ

ภูมิคุมกันมากกวา 50 กรัม / ลิตร เพราะลูกโคสามารถกินนมน้ําเหลืองจํานวน 4 ลิตรไดหมดภายใน 24

ชั่วโมงซึ่งก็จะไดรับปริมาณภูมิคุมกันพอเพียงที่จะปองกันโรคถาหากลูกโคติดเชื้อโรค ในระยะเดือนแรกที่
ลูกโคยังไมสามารถสรางภูมิคุมกันไดเอง จากรายงานโดย สมเพชร และ สหัทยา (2546 ) พบวา

ปริมาณภูมิคุมกันในนมน้ําเหลืองที่รีดไดมื้อแรกสําหรับโคนมพันธุโฮลสไตนมีคาเฉลี่ย 86.6 กรัม / ลิตรแต

มีแมโคเพียง 88 % ที่มีภูมิคุมกันในนมน้ําเหลืองมากกวา 50 กรัม/ ลิตร ซึ่งในทางปฎิบัติถาไมมีอุปกรณ

สําหรับวัดก็สามารถสังเกตุดวยตาเปลาจากสี และ ความหนืดโดยนมน้ําเหลืองที่มีภูมิคุมกันสูงจะมีลักษณะ
สีคอนขางเหลือง มีความหนืดสูง และยังพบวามี 3 ปจจัยหลักที่มีผลตอปริมาณภูมิคุมกันในนม

น้ําเหลืองไดแกอายุแมโค , ฤดูกาลที่แมโคคลอด และ ปริมาณนมน้ําเหลืองที่รีดไดมื้อแรก โดยแมโคที่มี

อายุมากจะมีภูมิคุมกันสูงกวาแมโคที่มีอายุนอยเพราะแมโคมีโอกาสสัมผัสกับโรคตางๆ มากกวาแมโคที่มี
อายุนอย แมโคที่คลอดลูกในฤดูฝน และ ปลายฤดูฝนเขาสูฤดูหนาวจะมีภูมิคุมกันสูงกวาที่คลอดในฤดู

รอนเพราะในฤดูฝนพื้นคอกโคและอากาศชื้น แมโคมีโอกาสสัมผัสกับเชื้อโรคและปวยจึงสรางภูมิคุมกัน

มากกวา สวนปจจัยสุดทายคือปริมาณนมน้ําเหลืองที่รีดไดมื้อแรกถารีดไดนอยกวา 8 กิโลกรัมจะมี
ภูมิคุมกันสูงกวาแมโคที่รีดนมน้ําเหลืองไดมากกวา ดังนั้นการที่จะเลี้ยงลูกโคใหมีสุขภาพสมบูรณ

แข็งแรงตองเริ่มจากใหลูกโคไดกินน้ําเหลืองที่มีคุมกันสูง และ ถามีจํานวนมากพอก็สามารถเก็บใสถุง

พลาสติคแลวนําไปแชในหองแชแข็งซึ่งมีรายงานวาสามารถเก็บไดถึง 1 ปโดยภูมิคุมกันไมสูญเสีย เพื่อ
นํามาเลี้ยงลูกโคตัวที่แมมีนมน้ําเหลืองที่มีภูมิคุมกันต่ํา โดยกอนนํามาเลี้ยงควรนํามาแชในน้ําอุนไมเกิน

40° ซ เพื่อใหละลาย แตหามนําไปตมใหอุณหภูมินมน้ําเหลืองเกิน 40 ° ซ เพราะจะทําใหภูมิคุมกันซึ่งเปน

โปรตีนเมื่อถูกความรอนสูงจะจับเปนกอนและสูญเสียคุณสมบัติในการเปนภูมิคุมกันแกลูกโค

ตารางที่ 3 – 1 แสดงสวนประกอบของนมน้ําเหลืองที่รีดภายใน 3 มื้อแรกและน้ํานมปกติ

สวนประกอบ นมน้ําเหลือง น้ํานมปกติ

รีดมื้อแรก รีดมื้อที่ 2 รีดมื้อที่ 3

,
ของแข็งในน้ํานม % 23.9 14.1 13.6 12.9
,
ไขมัน % 6.7 3.9 4.4 4.0
,
โปรตีน % 14.0 5.1 4.1 3.1
,
น้ําตาลแลคโต็ส % 2.7 4.4 4.7 5.0
วิตามิน เอ , μg/dl 295 113 74 34
อิมมูโนโกลบูลิน, % 6.0 2.4 1.0 0.1

ที่มา. Heinrich , A.J.