Page 38 -

ิ
ิ
ุ
ั
ิ
ื
์
ิ
โครงการพัฒนาหนังสออเล็กทรอนกสเฉลมพระเกียรต สมเด็จพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกุมาร ี
12

เฮเกลเปนการเปดพื้นที่ของการใหความหมายในงานศิลปะ ที่เขาใจธรรมชาติของศิลปะวามีลักษณะ
อยางไร และสรางความสัมพนธกับมนุษยอยางไร ซงนอกจากนี้ยังอธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงของงาน
ั
ึ่
ศิลปะวา จะกาวขามความหมายแบบเดิม ทไปขยายขอบเขตทางความคิด และมิติของความรูสึกที่จะ
่
ี
ซับซอนมากกวาที่ศิลปะเคยเปนมา อันเนื่องมาจากการเชื่อมโยงความสัมพันธระหวางความรู และการ
ใหความหมายทางความงามผานศิลปะ

แนวคิดเรื่องความงามที่สืบทอดมาจากยุคปรัชญากรีก มาถึงยุคสมัยกลางที่ใชศิลปะเปน
ี
เครื่องมือเผยแผคำสอนทางศาสนา จนถึงยุคสมัยใหม ที่มนุษยเริ่มมการแสดงออกทางความรูสึกผาน
งานศิลปะในฐานะปจเจก และมีการสรางลักษณะพิเศษทตัดขาดจากบริบททางประวัติศาสตร จน
ี่
มาถงจุดเปลี่ยนทศิลปนทาทายกับกฎเกณฑทางศิลปะอยาง ดูชอมพ (Duchamp) ที่ปฏิเสธและ
ึ
ี่
ิ

ตอตานความงามในศิลปะแบบเกา โดยนำวัสดุที่ไมคาดคดวาจะเปนศิลปะมากอน มาสรางเปนงาน
ศิลปะ ดวยวิธีการเยาะเยย ถางถาก มีการตั้งคำถามกับงานศิลปะ และเกณฑการตัดสินทางความงาม

ทำใหเกิดพื้นทของการตอรอง และเปนการชวงชิงความหมายเชิงความงามในงานศิลปะ สงผลใหการ
ี่
พิจารณาความงามทางศิลปะในทางสุนทรียศาสตรเปลี่ยนแปลงไปดวย ไมวาจะเปนการประเมินคุณคา

ในงานศิลปะ การตัดสินทางสุนทรียศาสตร ความซาบซึ้งและความเพลิดเพลินใจที่ไดรับรูงานศิลปะใน
ี่
รูปแบบตางๆ ทแตกตางกันไป รวมถึงการปฏิเสธคุณคาและกฎเกณฑที่ไปกำหนดขอบเขตในความรูสึก
ของมนุษย ซงสงผลตอการแสดงความรูสึกที่แทจริงตองานศิลปะ ดวยบรรทัดฐานทางสังคมและ
ึ่
วัฒนธรรมในเรื่องของรสนิยมที่เปนอัตวิสัย ความเปนไปของโลกศิลปะที่วาดวยเรื่องการใหความหมาย
และคุณคา ความงามที่เปนปจเจกและหลากหลายในการแสดงความรูสึกของมนุษยที่แทจริงออกมาใน

งานศิลปะ
การเปลี่ยนแปลงและพัฒนาของศิลปะรวมสมัย สืบเนื่องมาจากการใหคณคาทางความงาม
ุ
ั
ของดชอมพ (Duchamp) ทีปฏิเสธการผูกขาดเรื่องการใหความหมายและคุณคากบสถาบันใดสถาบัน
ู
่
หนึ่งหรือแมกระทั่งตัวบุคคล ความงามแบบเกาที่ผูกติดกับสุนทรียศาสตรแบบจารีต เกณฑตัดสินทคับ
ี่

แคบและไมเปดพื้นที่ใหกับความงามในแบบอื่น แตดูชอมพกลับใหความสำคัญกับความเปนปจเจกใน
การแสดงออกทางความงาม ในป ค.ศ. 1913 ดูชอมพไดทดลองใชวัสดุสำเร็จรูป (Ready made) ดวย
การนำเอาวงลอจักรยานมาสรางเปนงานศิลปะ โดยเอามาปกไวบนเกาอี้และตั้งชื่อวา The Bicycle

Wheel ซึ่งถือวาเปนผลงานศลปะที่ใชวัสดุสำเร็จรูปในการสรางเปนงานศิลปะชิ้นแรก (หากไมนับงาน
ิ
แบบปะตดหรือคอลลาจของปกัสโซ) ทำใหเกดการตั้งคำถามที่วา งานชิ้นนี้เปนศิลปะหรือไม ซง
ิ
ึ่
ิ
ดูชอมพตอบวา สิ่งนี้เปนศิลปะ เพราะศิลปนบอกวาสิ่งนี้เปนศิลปะ “This is art because the artist
says it’s art” ในความหมายที่ความรูสึกของศิลปนที่เปนอัตวิสัย (subjective) เปนความรูสึกเฉพาะ


ี่
บุคคลทไมสัมพันธกับความหมายสากล หรือกฎเกณฑการตัดสินทางความงาม ซึ่งถอเปนการชวงชิง
ื
ั
ความหมายทางศิลปะหรือความงาม ใหเกิดความสัมพันธกบการแสดงออกที่เปนพื้นฐานของการตัดสิน