Page 49 -

ิ
ิ
ื
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
์
โซ่คุณค่า
ของธุรกิจโรงสีข้าว

ตะแกรง
กลม
กระเทำะ 6 ถังเก็บ
ขัดขำว ขัดมัน รอบรรจุ
ตะแกรง ตะแกรง
เหลี่ยม
ท�ำควำมสะอำด 5.5
ตะแกรงโยก
ตู้สีฝัด แยกข้ำวกล้อง 4.5
หักเล็ก
หักกลำง
พัดลม พัดลม พัดลม ปลำยข้ำว หักใหญ่
ดูดฝุ่น ดูดร�ำ ดูดร�ำ

ภาพที่ 2.3 กระบวนการสีข้าว
ที่มา : จินดามณี นิสยันต์ และ อภิชาต อาจนาเสียว (2554)

�
ื
ิ
ี
ข้นตอนการเพ่มคุณภาพข้าวก่อนนาข้าวไปสี การท่ข้าวเปลือกมีความช้นสูงมากจะส่งผลต่ออัตรา
ั
การสีข้าว โดยระดับความชื้นของข้าวเปลือกที่ได้มาตรฐานคือ ร้อยละ 13 - 14 หากมีความชื้นสูงกว่า
ื
หรือตากว่า จะส่งผลต่ออัตราการสีข้าวเป็นต้นข้าว ในการลดความช้นข้าวเปลือกของโรงสีข้าว
่
�
สามารถท�าได้ 2 รูปแบบ คือ การน�าข้าวไปตากที่ลานตาก และใช้เตาอบข้าว เนื่องจากการลดความชื้น
�
ื
ี
ี
ด้วยการตากลานจะมีข้อจากัดในเร่องพ้นท่ทใช้ตาก และข้าวเปลือกมีโอกาสแตกหักจากการถูกรถ
่
ื
่
�
หรือคนเหยียบยา ดังน้นโรงสีข้าวสมัยใหม่จึงนิยมใช้เตาอบข้าวมากกว่า โดยการลงทุนเตาอบข้าวขนาด
ั
500 ตัน ต้องใช้เงินลงทุนประมาณ 10 - 20 ล้านบาท เตาอบที่ใช้ในปัจจุบันมักเป็นเครื่องที่ใช้พลังงาน
�
ี
ึ
ึ
จากนามันเชื้อเพลิงหรือเศษวัสดุท่เหลือ เช่น แกลบ ซึ่งการลงทุนติดต้งเตาอบข้าวซ่งเป็นปัจจัยหน่ง
ั
้
ี
ิ
ื
ท่เพ่มความสามารถในการแข่งขันของโรงสีข้าว เน่องจากวัตถุดิบ “ข้าวเปลือก” ได้มีคุณภาพ
�
ื
ี
ึ
เปล่ยนแปลงจากในอดีต ซ่งในกระบวนการอบข้าวของโรงสีข้าวจะเป็นการนาข้าวเปลือกท่มีความช้นสูง
ี
้
เข้าเตาอบเพอลดความชนลงจากร้อยละ 30 ให้เหลอประมาณร้อยละ 15 โดยจะต้องลดความชน
ื
้
ื
่
ื
ื
ื
�
ั
ข้าวลงอย่างรวดเร็วภายใน 24 ช่วโมง หากไม่สามารถลดความช้นได้ทันเวลาจะทาให้เมล็ดข้าวเกิด
�
ึ
ื
การตายน่งและมีสีเหลืองเส่อมคุณภาพลง เม่อนาไปเข้ากระบวนการสีจะส่งผลต่อเปอร์เซ็นต์ต้นข้าว
ื
อย่างไรก็ตามพบว่าการใช้เตาอบข้าวหากมีปริมาณแกลบไม่มากพอท่จะใช้เป็นพลังงานในการอบข้าว
ี
จะทาให้ต้นทุนการอบสูง ทาให้ต้นทุนการผลิตเพ่มสูงข้น ดังน้นนอกจากการลงทุนสร้างโรงอบจะม ี
�
ิ
�
ั
ึ
�
�
ี
ราคาสูงแล้วต้องคานึงถึงแหล่งพลังงานท่ใช้ในการอบ ทาให้โรงสีข้าวขนาดเล็กและโรงสีข้าวขนาดกลาง
บางแห่งไม่สามารถลงทุนติดตั้งเตาอบได้
อัจฉรา ปทุมนากุล และคณะ 47