Page 64 -

์
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
ิ
ื
ิ

ั
4.1.4 มีมาตรการควบคุมสัตว์พาหะน าโรค การหมักหมมของของเสียจะเป็นแหล่งเพาะพนธุ์ของสัตว์
ิ่
ื้
พาหะน าโรค เพมความเสี่ยงต่อการแพร่กระจายเชื้อโรคภายในฟาร์ม จึงต้องรักษาความสะอาดรอบพนที่เลี้ยง
ตลอดจนอุปกรณ์ และพื้นที่ปฏิบัติงานอย่างสม่ าเสมอ ก าจัดขยะและของเสียไม่ให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของสัตว์
ที่เป็นพาหะน าโรค รวมทั้งมีมาตรการควบคุมสัตว์พาหะ การใช้สารเคมีในการก าจัดสัตว์พาหะให้เป็นไปตาม
การก ากับดูแลของสัตวแพทย์ผู้ควบคุมฟาร์มหรือเป็นผลิตภัณฑ์ที่ขึ้นทะเบียนและได้รับใบอนุญาตจากกรม
ปศุสัตว์โดยให้ใช้ตามอัตราส่วนที่ถูกต้องตามฉลากหรือเอกสารก ากับ

นอกจากนี้ต้องมีการจัดการหรือมาตรการที่เหมาะสม ดังนี้
ั
(1) ห้ามน าอาหารเข้าไปรับประทานภายในโรงเรือนและคอกพกสัตว์
(2) ฆ่าเชื้อบริเวณรอบโรงเรือน ถนนทางเข้า-ออก พื้นที่อื่นๆ ภายในฟาร์มอย่างสม่ าเสมอ
เช่น โรยปูนขาว พ่นหรือราดน้ ายาฆ่าเชื้อ

(3) ป้องกันไม่ให้สัตว์พาหะอื่นๆ เข้ามาในโรงเรือน มีแผนการควบคุมและก าจัดสัตว์พาหะ
อย่างสม่ าเสมอ ทั้งภายนอกและภายในโรงเรือน
4.1.5 ระบุแหล่งที่มาของควาย และมีการกักโรค และตรวจรับรองสุขภาพควายที่น าเข้าฟาร์ม
4.1.6 กรณีโรคระบาดหรือสงสัยว่าเกิดโรคระบาด ให้ปฏิบัติตามค าแนะน าของกรมปศุสัตว์

4.1.7 การจัดการซากควายให้อยู่ในดุลพินิจของสัตว์แพทย์ควบคุมฟาร์มด้วยวิธีเหมาะสม ในกรณีของ
ควายที่ตายจากโรคระบาดต้องปฏิบัติตามพระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์ พ.ศ. 2558 และที่แก้ไขเพิ่มเติม

4.2 การบ าบัดโรคสัตว์
4.2.1 การบ าบัดโรคสัตว์ให้อยู่ภายใต้การก ากับดูแลของสัตวแพทย์ผู้ควบคุมฟาร์ม และเป็นไปตาม
ข้อก าหนดในมาตรฐานสินค้าเกษตร มกษ. 9032 ข้อปฏิบัติการควบคุมการใช้ยาสัตว์ หากบ าบัดโรคสัตว์
อย่างไม่ถูกต้องอาจท าให้เกิดการดื้อยา หรือมียาสัตว์ตกค้างในผลิตผล ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อความปลอดภัย
่
ของผู้บริโภคและท าให้ผู้ประกอบการเสียค่าใช้จ่ายโดยไมจ าเป็น
4.2.2 หากจัดเก็บวัคซีนหรือยาสัตว์ที่ฟาร์ม ให้เก็บรักษาตามค าแนะน าของกรมปศุสัตว์ สัตวแพทย์
ผู้ควบคุมฟาร์ม หรือค าแนะน าบนฉลาก หรือเอกสารก ากับ และเก็บเป็นสัดส่วน ให้ปฏิบัติดังนี้
(1) เก็บรักษาวัคซีนหรือยาสัตว์แยกเป็นสัดส่วนในสถานที่ที่เหมาะสมและปลอดภัย

(2) เก็บรักษาวัคซีนหรือยาสัตว์ตามค าแนะน าของผู้ผลิตวัคซีนหรือยาสัตว์ชนิดนั้น โดยค านึงถึง
ุ
อณหภูมิ ความชื้น และแสง เนื่องจากการเก็บรักษาโดยไม่ถูกต้อง อาจมีผลท าให้วัคซีนหรือยาสัตว์
เสื่อมคุณภาพ
(3) แยกเก็บรักษาตามชนิดของยาสัตว์ โดยเฉพาะยาสัตว์ที่ต้องมีใบสั่งยาจากสัตวแพทย์

(prescription) ควรแยกเก็บรักษาจากยาสัตว์ที่ใช้ได้โดยไม่ต้องมีใบสั่งยา (nonprescription)
(4) การก าจัดวัคซีนหรือยาสัตว์ที่ไม่ต้องการใช้ ควรปฏิบัติให้ปลอดภัยตามค าแนะน าของ
ผู้ผลิตที่ระบุในเอกสารก ากับผลิตภัณฑ์หรือบนภาชนะ หรือตามค าแนะน าของสัตวแพทย์ควบคุมฟาร์ม
เพื่อลดการปนเปื้อนต่อสภาพแวดล้อม

5. สวัสดิภาพสัตว์

คู่มือการผลิตกระบือพันธุ์ส าหรับผู้ประกอบการ | 57